Αυτό το κείμενο είναι κάπως διαφορετικό από τα υπόλοιπα άρθρα που γράφω. Ας πούμε ότι πρόκειται μία πιο προσωπική κατάθεση κάποιων σκέψεών μου.
Ο λόγος που αποφάσισα να δημοσιεύσω αυτές τις σκέψεις είναι γιατί αφορούν μία κατάσταση, που κατά καιρούς αισθανόμαστε λίγο πολύ όλοι μας. Άλλωστε έτσι δεν λειτουργούμε εμείς οι άνθρωποι; Μέσα από την συλλογική εμπειρία και το μοίρασμα γινόμαστε «πλουσιότεροι».
Όλα είναι συναίσθημα
Πώς καταλαβαίνεις ότι κάτι δεν πάει καλά; Σε κάποιες περιπτώσεις τα σημάδια είναι εμφανή. Έχεις άγχος για το τάδε θέμα στη δουλειά κι αυτό σου στερεί τον ύπνο. Νιώθεις βαρύ το σώμα σου γιατί έχεις καιρό να ασκηθείς και η διατροφή σου δεν είναι η καλύτερη που θα μπορούσες να κάνεις.
Αιτία και αποτέλεσμα συνδέονται τόσο ξεκάθαρα, που σχεδόν βλέπεις το νήμα που τα συνδέει.
Καμιά φορά όμως υπάρχει κάτι άλλο. Ένα αίσθημα ότι κάτι δεν πάει καλά. Ακόμα κι αν τρέφεσαι σωστά, κάνεις τις πρακτικές σου, έχεις την καλή σου ρουτίνα. Γιατί όλα αυτά που υποστηρίζουν την ευημερία σου, ξαφνικά δεν είναι αρκετά. Πώς γίνεται να ακολουθείς τις «οδηγίες χρήσεις» αλλά το «σύστημα» να μη λειτουργεί;
Σίγουρα δεν φταίει το «σύστημα». Αν πούμε ότι φταίει αυτό, είναι σαν να ακυρώνουμε επιστήμες και χιλιάδες χρόνια συσσωρευμένης γνώσης που εξέλιξαν το είδος μας.
Ξέρετε πού περνάμε τον περισσότερο χρόνο της ζωής μας; Μέσα στο κεφάλι μας. Η χαρά και η δυστυχία μας είναι νοητικές καταστάσεις, όχι φυσικά φαινόμενα. Μέσα μας καλλιεργούνται και είτε ανθίζουν είτε μαραίνονται.
Αν λοιπόν υπάρχει το συναίσθημα ότι κάτι δεν πάει καλά, ενώ «στα χαρτιά» όλα δείχνουν ότι θα έπρεπε να πηγαίνουν περίφημα, σκάψε λίγο βαθύτερα. Αν τα συστήματα και τα εργαλεία δεν δουλεύουν, ίσως πρέπει να κοιτάξεις με ποια πρόθεση τα χρησιμοποιείς. Τι προσπαθείς να αποδείξεις και σε ποιον; Γιατί κάνεις αυτό που επιλέγεις να κάνεις; Η ικανοποίηση, μέσα σου μπορεί να γεννηθεί και να υπάρξει. Ψάξε λοιπόν…
Αν κάτι δεν πάει καλά, σου προτείνω να μην το αγνοήσεις. Γιατί το συναίσθημα δεν λέει ποτέ ψέματα. Δεν υπάρχει λάθος συναίσθημα. Από τη στιγμή που το αισθάνεσαι, είναι αλήθεια.
Ευ πράττειν ή ευ ζήν;
Στην αρχή του κειμένου έκανα λόγο για συλλογική εμπειρία. Η αλήθεια είναι πως η αφορμή για τον συλλογισμό που ξεδιπλώνω ήταν μία παρατήρηση. Ποιο είναι το κοινωνικό πρότυπο που μας περιβάλλει;
Για να προλάβω κάποιες απορίες που ίσως προκύψουν, ναι το κοινωνικό πρότυπο της κάθε εποχής έχει τεράστια σημασία. Παίζει σημαντικό ρόλο στο πώς αντιλαμβάνεσαι την πραγματικότητά σου την δεδομένη περίοδο που ζεις. Ακόμα και στην περίπτωση που επιλέγεις να πας κόντρα στην εποχή σου, αυτήν έχεις ως σημείο αναφοράς.
Έκανα λοιπόν κάποιες παρατηρήσεις με βάση αυτά που με ενδιαφέρουν. Θα αναφερθώ σε δύο σημεία:
.
- Η ευεξία/wellness είναι μόδα. Πράγμα υπέροχο. Ο κόσμος πλέον ασχολείται περισσότερο από ποτέ με την σωματική και ψυχική του υγεία. Με ευχαριστεί ιδιαίτερα που συναντώ συχνά ανθρώπους με γνώσεις και την διάθεση να τις εμπλουτίζουν συνεχώς, βελτιώνοντας την δική τους ζωή και των αγαπημένων τους.
. - Τα ψηφιακά μέσα είναι μέρος της ζωής μας. Τα οφέλη τους είναι πολλά και τα αρνητικά τους γνωστά. Αυτό όμως δεν είναι κάτι που σκοπεύω να αναπτύξω εδώ. Τα social media σε μία σύγχρονη κοινωνία είναι κάτι το αυτονόητο και όχι μία επιλογή. Φυσικά μπορεί να πει κανείς, ότι τα πάντα είναι επιλογή. Μπορείς να επιλέξεις ακόμα και να ζεις χωρίς ρεύμα. Αλλά νομίζω θα συμφωνήσετε πως όπως θα θεωρούσαμε εκκεντρική την επιλογή να ζει κανείς χωρίς ρεύμα, το ίδιο ισχύει και για αυτόν που θα πει «απέχω συνειδητά από την ψηφιακή τεχνολογία».
Αν δει κανείς συνδυαστικά αυτά τα δύο σημεία παρατηρεί σε κάποιες περιπτώσεις το εξής: Ενασχόληση χωρίς ουσία. Ένα συνεχές ευ πράττειν/welldoing που δεν εξελίσσεται σε εύ ζην/wellbeing.
Τρως κάτι που κάπου άκουσες ότι είναι υγιεινό (μπορεί όντως να είναι), χρησιμοποιείς στην μαγειρική σου εκείνο το υλικό γιατί είναι πολύ της μόδας, πηγαίνεις σε εκείνη την επιμορφωτική δραστηριότητα μόνος ή με τα παιδιά σου. Όλα σωστά με βάση το πρότυπο μιας εποχής που μας θέλει να κάνουμε επιλογές πιο καλές. Ποια είναι η στάση σου όμως απέναντι σε όλα αυτά; Τα επεξεργάζεσαι; Έχεις κάποιον σκοπό ή απλά δίνεις το παρόν; Από την δική σου προσέγγιση και μόνο εξαρτάται αν τελικά έχουν νόημα όλα αυτά.
Το γεγονός ότι σου προσφέρεται εύκολα μία ποικιλία καλών επιλογών σε σχέση με το παρελθόν, δεν σε κάνει αυτόματα πιο ενσυνείδητο, ούτε σε οδηγεί μαγικά στην αυτοβελτίωση. Συμφωνείτε; Σίγουρα έχουμε πλεονέκτημα σε σχέση με παλαιότερες γενιές όσον αφορά την πρόσβαση. Αυτό όμως δεν αναιρεί την ουσία τους πράγματος, και η ουσία είναι η δουλειά που χρειάζεται να κάνεις με τον εαυτό σου. Να δημιουργήσεις νόημα σε ό,τι κάνεις. Να τα συνδέσεις με τον σκοπό σου.
Γιατί υπάρχει άλλη μία ευκολία στην εποχή που ζούμε. Να κοιτάμε από την «κλειδαρότρυπα». Μάλιστα δεν πρόκειται καν περί κλειδαρότρυπας. Το lifestyle ανθρώπων που είτε μένουν δίπλα σου είτε σας χωρίζει μία ολόκληρη Ήπειρος ξεδιπλώνεται καθημερινά μπροστά στα μάτια σου. Ή έστω το digital lifestyle τους… Η ψηφιακή εικόνα…
Με το βλέμμα λοιπόν στην οθόνη του κινητού κάνουμε τώρα εκείνο και μετά το άλλο για να μην είμαστε «εκτός». Χωρίς βάθος. Μεταπηδώντας από πράγμα σε πράγμα με την ίδια ταχύτητα που πλοηγούμαστε από προφίλ σε προφίλ. Ένα ευπράττειν τυχαίο και ασύνδετο με την προσωπική μας εξέλιξη.
Το αποτέλεσμα είναι να αισθάνεται κανείς κενός ή ακόμα και άσχημα για τον εαυτό του. Ένα είναι σίγουρο. Αν κάτι δεν πάει καλά, κανένα φίλτρο του Instagram δεν αρκεί για να το αλλάξει.
Όλα μπορούν να γίνουν καλύτερα
Πάντα μου άρεσε να γράφω. Σκέψεις, manuals για εκπαιδευτικά προγράμματα, προσωπικά ημερολόγια. Οτιδήποτε. Με την εξάσκηση αντιλήφθηκα την μεγάλη αξία που έχει η διόρθωση.
Αυτή η δεύτερη ανάγνωση που θα δώσει καλύτερη δομή στο κείμενο, αφαιρώντας τα περιττά και ασαφή σημεία που μπερδεύουν και κουράζουν.
Υπάρχει μία έκφραση που λέει ότι κάθε μέρα που ζεις είναι σαν να γράφεις το βιβλίο της ζωής σου, σελίδα – σελίδα. Είναι μία πολύ εύστοχη παρομοίωση. Το καλό είναι ότι δεν γράφεις απλά την ζωή σου, αλλά μπορείς να κάνεις και διορθώσεις εκεί που χρειάζεται.
Για να είναι πετυχημένες οι διορθώσεις απαιτείται η ενεργός συμμετοχή σου. Υποθέτω όλοι έχουμε εμπειρία από το πόσο ανεπαρκείς είναι οι αυτόματοι διορθωτές…
Αυτό που θέλω να πω είναι πως αν θες να βελτιώσεις κάτι, ό,τι κι αν είναι αυτό, χρειάζεται να εστιάσεις. Θέλει συνέπεια, πρόγραμμα, συχνότητα και δουλειά. Ευτυχώς είμαστε τυχεροί να ζούμε σε μια εποχή που τα εργαλεία είναι προσβάσιμα. Σε κάποιες περιπτώσεις βρίσκονται κυριολεκτικά ένα κλικ μακριά.
Αν καταφέρεις να μην σε κοιμίζει η πληθώρα πληροφοριών και οι αμέτρητες, επιφανειακές επιθυμίες που προκαλούν, έχεις έναν δυνατό σύμμαχο στην διαδρομή προς τον στόχο σου.
Ο τρόπος για να το καταφέρεις είναι ο εξής: Εξέτασε τις αξίες σου και κάνε τις θεμέλια της κάθε σου δράσης. Οι αξίες δεν ανήκουν στην σφαίρα της φαντασίας. Είναι πρακτικές που όσο τις εξασκείς, δίνουν κάποιο σχήμα στη ζωή σου. Το σχήμα που εσύ θα επιλέξεις.
Τι θες να έχεις στην ζωή σου; Καλοσύνη; Γίνε καλοσύνη και θα την έχεις. Θέλει καθημερινή δουλειά και αυτό κάθε άλλο παρά θεωρία είναι.
Αυτές οι ωραίες εκφράσεις που βλέπουμε συχνά online όπως η περίφημη φράση του Γκάντι «γίνε εσύ η αλλαγή που θες να δεις στον κόσμο», εκτός από ωραία, έχει και πολύ μεγάλο βάθος. Εσύ δημιουργείς την πραγματικότητά σου. Καλλιέργησέ πρώτα μέσα σου τις ποιότητες που θες να σε περιβάλλουν.
Ξεκίνα από τις αξίες και το νόημα που θες να δώσεις στις επιλογές σου και τότε θα κάνεις τα μέσα και τα εργαλεία να δουλεύουν προς όφελός σου.
Θα μπορείς να εμπνέεσαι από όλα αυτά που βλέπεις, αντί να παρασύρεσαι. Να επιλέγεις και να κρίνεις τι σου κάνει και τι όχι. Γιατί στο τέλος της ημέρας δεν έχει σημασία τι σου προτείνω εγώ ή κάποιος άλλος για να κάνεις. Δοκίμασέ το και αποφάσισε αν κάνει για εσένα. Λειτουργεί; Σε βοηθά να φθάσεις στον σκοπό σου; Αν ναι, τότε αξίζει. Είναι μεγάλη δύναμη να μπορείς να επιλέγεις βασισμένος σε κριτήρια που σε εξυπηρετούν.
Έτσι θα ζεις την ημέρα σου με τρόπο που θα έχει νόημα για εσένα. Η κάθε εμπειρία πραγματικά θα σε ανεβάζει ένα σκαλί πιο ψηλά. Εμπειρίες που θα μοιράζεσαι με βαθύ και ουσιαστικό τρόπο και με άλλους. Η δράση που έχει ουσία και είναι στηριγμένη σε αξίες που καλλιεργείς σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής σου, είναι ο τρόπος να είσαι άνω – θρώσκω. Άνθρωπος δηλαδή.
Καλούμαστε να επιλέξουμε λοιπόν
Σίγουρα συμφωνείτε ότι στο βάθος της καρδιάς μας όλοι θέλουμε να βιώνουμε χαρά, να είμαστε υγιείς και να απολαμβάνουμε την ζωή μας.
Είναι λοιπον εξαιρετικα χρησιμο, εως και απαραιτητο θα ελεγα, να θέσετε αυτό ως στοχο. Αυτά τα τρία να είναι τα κριτίρια για το τι κάνετε και πάνω απ’ όλα πώς το κάνετε.
Σκεφτείτε το εξής. Έχετε βρεθεί στη θέση να συμπεριλαμβάνετε στην διατροφή σας, επειδή είναι καλό, το ιπποφαές, την κινόα, τις λαχανίδες (kale). Πώς το επιλέξατε; Γιατί το κάνετε; Το διαβάσατε κάπου; Σας το είπε καποιος; Μπορεί να ακούσατε εμένα να αναφέρομαι σε αυτά.
Τα επιλέξατε και πολύ καλά κάνατε. Τα δοκιμάσατε…. Από εκεί και πέρα όμως τι γίνεται; Έχετε επιβεβαιώσει ότι δουλεύει καλά για εσάς; Παρατηρήσατε τι αποτέλεσμα έχει πάνω σας; Αυτό είναι το πιο σημαντικό στοιχείο. Η αξιολόγηση. Αλλιώς χάνει το νόημά της η πρόταση και η επιλογή.
Και ξέρετε κάτι; Ναι πρώτα έρχεται η ιδέα, η οδηγία, η καθοδήγηση ή η έμπνευση. Από ένα σημείο κι έπειτα όμως την «δουλειά» μόνο εσύ ο ίδιος έχεις την δυνατότητα να την κάνεις. Κανένας δάσκαλος ή ειδικός. Καμία πρόταση ή πρόγραμμα. Στην ουσία κανείς δεν μπορεί να σου πει «μπράβο τώρα είσαι καλύτερα». Εχει σημασια εσύ όντως να νιώθεις καλύτερα. Νιώθεις καλύτερα;
Έχω εδώ για εσάς δύο προτάσεις που τις έχω δουλέψει εγώ ο ίδιος:
Η πρώτη πρόταση
Αν αισθάνεσαι ότι κάτι δεν πάει καλά, ενώ «στα χαρτιά» θα έπρεπε να πηγαίνει, εξέτασε μήπως αυτό που λείπει είναι ότι χρειάζεται να γίνεις πιο προσεκτικός. Αυτό που κάνεις, να το κάνεις δικό σου. Να υπηρετεί εσένα και όχι κάτι που έχεις δει σε κάποιο προφίλ με πολλά Likes.
Αν αποφασίσεις να χάσεις κιλά, να κάνεις αποτοξίνωση, να ξεπεράσεις μία φοβία, να γίνεις περισσότερο οργανωτικός ή οτιδήποτε άλλο, σύνδεσέ το με κάτι μεγαλύτερο, κάτι ουσιαστικό. κάτι που έχει πραγματικά νόημα για εσένα. Όπως την χαρά σου, την υγεία σου, την απόλαυσή σου, την ευημερία σου τελικά. Γιατί αν για παράδειγμα χάνεις τα κιλά, αλλά μαζί χάνεις και την χαρά, τότε κατά την ταπεινή μου γνώμη δεν αξίζει… Χάθηκε η ουσία. Χάθηκε το νόημα.
Κανένας άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος από το ίδιο ακριβώς καλούπι με κάποιον άλλο, άρα δεν υπάρχει μία διατροφή που να κάνει με τον ίδιο τρόπο σε όλους ή ένα πλάνο παραγωγικότητας ή ακόμα και μια απλή θέση γιόγκα! Θέλει προσαρμογές. Αντί να προσπαθείς λοιπόν να χωρέσεις σε ένα ξένο καλούπι, γιατί αυτό πρότεινε η οθόνη που κρατάς, συνιστώ να κάνεις την δουλειά και να έρθεις σε επαφή με το δικό σου «σχήμα». Να ανδείξεις την καλύτερη εκδοχή του.
Ποιο είναι το κέρδος; “Η κάθε σου πράξη θα συνδέεται τόσο ξεκάθαρα με τον σκοπό σου, που σχεδόν θα βλέπεις το νήμα που τα συνδέει”. Και αν βλέπεις το νήμα, βρίσκεις τον δρόμο. Είναι οι επιλογές που δίνουν διέξοδο σε οποιονδήποτε περιορισμό ή μπλοκάρισμα .
Η δευτερη πρόταση
Ζούμε σε μια εποχή που η πληροφορία είναι πολλή και ταχύτητα γρήγορη. Οι επιλογές άφθονες με αποτέλεσμα οι επιθυμίες να αυξάνονται. Από τα πολλλά “γυαλιστερά πράγματα” εκεί έξω εξέτασε μήπως ο λόγος που δεν αισθάνεσαι πληρότητα είναι ότι ανέλαβες περισσότερα απ’ όσα μπορείς. Ακόμα κι αν μπορέσες στο στο τέλος της ημέρας αναλογίσου, σε τι κατάσταση βρίσκεσαι; Αισθάνεσαι καλά; Αισθάνεσαι πλήρης;
Μπορεί να έχεις γεμίσει την ημέρα σου με τα πιο υπέροχα πράγματα. Να είσαι ψαγμένος και να έχει βάθος και νόημα αυτό που κάνεις. Αν όμως παρατηρήσεις ότι άρχισε όλο αυτό να μη σε υπηρετεί, μήπως κάπου στην πορεία χάθηκε το νόημα; Μήπως περπατάς σε ένα δρόμο που ο σκοπός πια δεν υπαρχει στον ορίζοντα;
Μήπως επειδή βρέθηκες όντως σε ένα σημείο όπου ένιωσες πολύ καλά, άρχισες να επιθυμείς το «πιο γυαλιστερό» παιχνίδι; Κυνηγώντας το, μήπως έχεις θυσιάσει την υγεία, την χαρά, την απόλαυση; Κι αν αυτό συμβαίνει, πώς οδηγήθηκες εκεί; Ποια είναι η στρατηγική σου; Υπηρετεί μία πραγματική σου ανάγκη ή είναι οι εικόνες στην οθόνη του κινητού σου που σε έκαναν να αισθανθείς λίγος και άρχισες να κυνηγάς περισσότερα;
Το ευ ζην έχει να κάνει σίγουρα την ποσότητα. Συχνά η ωφέλιμη ποσότητα είναι το λιγότερο και μερικές φορές το λιγότερο είναι πραγματικά περισσότερο.
Εδώ τελειώνει ο συλλογισμός μου, ο λίγο πιο προσωπικός που θέλησα να μοιραστώ με όλους. Θα δημοσιευθεί στα social media. Θα συνοδεύετε με κάποια φωτογραφία που ίσως έχει και κάποιο ωραίο φίλτρο… Από όλο αυτό, μέσα απ’ την καρδιά μου σας εύχομαι να κρατήσετε μόνο ό,τι δουλεύει για εσάς.