«Δεν είναι τα πιο δυνατά είδη που επιβιώνουν ή τα πιο έξυπνα, αλλά αυτά που ανταποκρίνονται καλύτερα στις αλλαγές»
Δαρβίνος – Η θεωρία της Εξέλιξης των Ειδών
Προορισμός του ανθρώπου είναι η προσωπική του εξέλιξη. Είναι μία διαδικασία που σε φυσικό επίπεδο ξεκινά από την ώρα της σύλληψής σου. Από ένα σημείο και μετά όμως, η εξέλιξη πολλών σημαντικών πτυχών του εαυτού σου και της ζωής σου σε μεγάλο βαθμό είναι στο δικό σου χέρι.
Αν θες λοιπόν την ζωή σου όχι απλά να την βιώνεις, αλλά να επί – βιώνεις (ο βίος σε ένα ανώτερο επίπεδο δηλαδή) χρειάζεται συνειδητά να ανταποκρίνεσαι στις αλλαγές με τον καλύτερο δυνατό τρόπο . Να συμμετέχεις ενεργά στην πορεία της προσωπικής σου εξέλιξης.
Κατά τη διάρκεια αυτής της πορείας υπάρχουν και εκείνες οι φορές που αισθάνεσαι κολλημένος μέσα σε μία κατάσταση. Αισθάνεσαι σαν κάποιες πτυχές της ζωής σου να είναι σε λίμπο, σε μεταιχμιακή φάση. Αυτές είναι οι καταστάσεις λοιπόν που είμαστε κάτω από την επιρροή του μεταιχμιακού τμήματος του εγκεφάλου (limbic brain) και αντίστροφα το επηρεάζουμε και εμείς μέσα από τη συμπεριφορά μας. Αυτό που πρακτικά συμβαίνει είναι ότι η παραμονή και η λειτουργία με βάση τον μεταιχμιακό εγκέφαλο μπορεί να δημιουργήσει εμπόδια για την εξέλιξη όπως φόβους, άγχη και ανασφάλειες.
Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να μελετήσουμε τους τρόπους που θα μας βοηθήσουν να διανύσουμε μία καλή πορεία εξέλιξης. Για να το πετύχουμε αυτό, θα εστιάσουμε σε 2 πράγματα:
- Στο να αναγνωρίζουμε με ποιον τρόπο ενδέχεται να «πέφτουμε» σε λίμπο.
- Στο να εξετάσουμε πώς να αναλαμβάνουμε δράση για να ξεφεύγουμε από την παραμονή μας σε μεταιχμιακές καταστάσεις.
Ξεκινάμε με την κατανόηση ενός πολύ σημαντικού όρου. Του όρου μεταίχμιο.
Μεταίχμιο: Το σημείο της μετάβασης
Μεταίχμιο ορίζεται το διαχωριστικό σημείο ανάμεσα σε δύο αντίθετα ή διαφορετικά πράγματα ή καταστάσεις. Είναι το μεταβατικό σημείο μεταξύ δύο αντίθετων καταστάσεων.
Οι μεταιχμιακές καταστάσεις είναι φυσιολογικό κομμάτι της διαδικασίας της εξέλιξης. Το βλέπουμε παντού στη φύση γύρω μας. Σαν παράδειγμα υπάρχουν μεταιχμιακοί μήνες, όπως είναι οι τελευταίοι μήνες της κάθε εποχής. Τον Φεβρουάριο, τον Μάϊο, τον Αύγουστο και τον Νοέμβριο αρχίζει να μας γίνεται αισθητό ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα μίας επερχόμενης αλλαγής.
Στην φύση δεν τίθεται θέμα «κολλήματος» σε μία εποχή. Σε εμάς όμως μπορεί να συμβεί. Η μακρά παραμονή σε μία μεταιχμιακή κατάσταση μπορεί να είναι δυσάρεστη, διότι σε κάνει να αισθάνεσαι ότι καθυστερεί η εξέλιξη. Με αυτό τον τρόπο από ένα σημείο και μετά θα αρχίζεις να αισθάνεσαι ότι η ζωή απλά επαναλαμβάνεται με τρόπο αυτόματο και έτσι προκύπτει η αδυναμία βελτίωσης των πραγμάτων που σε ενδιαφέρει να βελτιώσεις.
Θυμήσου εκείνες τις φορές που μπορεί να έχεις πει «δεν μπορώ να κόψω αυτή την συνήθεια» ή «δεν μπορώ να ξεφύγω από το τάδε συναίσθημα ή σκέψη». Στοχάσου τι δηλώνεις με αυτό. Τη στιγμή αυτής της ομολογίας σταματάς τον εαυτό σου από το να κάνεις άλμα προς μία νέα κατάσταση, την επιθυμητή σου κατάσταση. Σε τέτοιες περιπτώσεις η εξέλιξη βρίσκεται εξολοκλήρου στο δικό σου χέρι.
Πώς θα καταφέρεις να κάνεις το άλμα αυτό;
Το πρώτο βήμα είναι να κατανοήσεις κάποιες βασικές λειτουργίες του νου σου, ώστε να ενεργοποιήσεις τον τρόπο σκέψης που θα σε βγάλει από το μεταίχμιο, από την λίμπο.
Πρώτο βήμα για εξέλιξη: Η κατανόηση της φύσης του νου
Ο άνθρωπος είναι προικισμένος με μία ευφυΐα που τον διαχωρίζει από τα υπόλοιπα πλάσματα του ζωϊκού βασιλείου. Ο άνθρωπος έχει την ικανότητα να αντιλαμβάνεται και να κατανοεί τον εαυτό του μέσα από τη σχέση διασύνδεσης σώματος –συναισθήματος – διανοητικού επιπέδου. Επίσης ο άνθρωπος ξεχωρίζει από τη δύναμη της ελεύθερης βούλησης και επιλογής.
Σε φυσικό επίπεδο οι παραπάνω ικανότητες (αλλά και πολλές άλλες που μας διαφοροποιούν από τα υπόλοιπα θηλαστικά) εντοπίζονται στο τμήμα του εγκεφάλου που ονομάζεται προμετωπιαίος λοβός. Είναι αυτό που ονομάζουμε ο «άνθρωπος – λογική». Ο προμετωπιαίος λοβός σχετίζεται με λειτουργίες όπως:
- Την δημιουργικότητα
- Την ρύθμιση της συμπεριφοράς
- Την προσοχή και τη συγκέντρωση
- Την επίλυση προβλημάτων
- Την λήψη αποφάσεων
- Την κριτική ικανότητα
- Την κοινωνική συμπεριφορά
Αυτό το τμήμα του εγκεφάλου εξελίχθηκε σε συνέχεια του μεταιχμιακού εγκεφάλου, τον οποίο εξακολουθούμε να διατηρούμε. Ευτυχώς δηλαδή! Διότι το μεταιχμιακό σύστημα βοήθησε και εξακολουθεί να βοηθά κάποια ζώα, όπως και εμάς να εξελίσσονται και να επιβιώνουν ακούγοντάς τα βασικά τους ένστικτα και κάνοντάς τα εξυπνότερα και πιο προσαρμοστικά στις μεταβαλλόμενες συνθήκες.
Το μεταιχμιακό σύστημα του εγκεφάλου μας, συνδέεται με λειτουργίες πολύ σημαντικές λειτουργίες όπως:
- Το να αντιλαμβανόμαστε τον κίνδυνο και να προστατευόμαστε από αυτόν
- Την μνήμη μας
- Την ικανότητά μας για μάθηση
- Τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις
Η αδυναμία προσωπικής εξέλιξης για τον άνθρωπο προκύπτει όταν λειτουργούμε πολύ περισσότερο μέσα από τις λειτουργίες του μεταιχμιακού μας εγκεφάλου. Σαν παράδειγμα όταν λειτουργούμε παρορμητικά μέσα από τα ένστικτά μας. Εδώ δεν αναφέρομαι στα βασικά ένστικτα πχ. της επιβίωσης αλλά όταν μέσα σε μία κατάσταση λειτουργείς με αυτοματισμούς και «δεν βάζεις τη λογική σου να δουλέψει». Όταν λειτουργείς παρορμητικά και μέσα από περιοριστικές αντιλήψεις απομακρύνεσαι από τον «άνθρωπο-λογική». Η ανώτερη ευφυΐα μας παροπλίζεται όταν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να γίνεται έρμαιο σε συναισθήματα και σε παρορμήσεις.
Άρα αυτό που πρακτικά συμβαίνει σε καταστάσεις όπου αισθάνεσαι «παγιδευμένος στο μεταίχμιο» είναι ότι εκείνες τις στιγμές δεν είναι ενεργοποιημένες οι λειτουργίες του προμετωπιαίου λοβού. Λειτουργίες όπως η κριτική σκέψη, η αποστασιοποίηση από τις παρορμήσεις, η δημιουργικότητα κτλ. Τέτοιες λειτουργίες χρειάζεται συνειδητά να τις δυναμώσεις και να τις ενεργοποιήσεις προκειμένου να έχεις ξεκάθαρη εικόνα για το ποιος είσαι και για το τι μπορείς να γίνεις. Όσο περισσότερο επιλέγεις συνειδητά να υιοθετείς συμπεριφορές και δράσεις που θέτουν σε λειτουργία τον «άνθρωπο-λογική» τόσο θα αυξάνεται και η ικανότητά σου να ελέγχεις τις αντιδράσεις σου και να εξελίσσεσαι καλύτερα.
Στην πράξη
Πάρε απόφαση σήμερα να αρχίσεις να παρατηρείς ώστε να συνειδητοποιείς πότε παραμένεις για μεγάλο διάστημα σε μεταιχμιακά σημεία. Θα σε βοηθήσει να αναγνωρίσεις αν παραμένεις πολύ καιρό σε καταστάσεις που σε ταλαιπωρούν και τελικά σε εμποδίζουν να εξελιχθείς. Η δουλειά σου είναι να εξετάσεις μέσα από πιο επίπεδο του νου σου λειτουργείς την κάθε δεδομένη στιγμή και μέσα στην κάθε κατάσταση.
Ρώτα συχνά τον εαυτό σου: τι είναι αυτό που μπορεί συχνά να κάνω και ίσως έχει παροπλίσει τον «άνθρωπο-λογική» σε εμένα;
Το άρθρο αυτό το μοιράστηκα με την πρόθεση να σε βοηθήσω να κατανοήσεις σημαντικά πράγματα για τον εαυτό σου που θα σε ωθήσουν να κάνεις νοητικά άλματα εξέλιξης. Από αυτή τη βάση εύχομαι να προχωρήσεις κάνοντας πρακτικές που θα δυναμώσουν τις ανώτερες λειτουργίες της ευφυίας σου. Τέτοιες πρακτικές μοιράζομαι συνέχεια και είναι πάντα στη διάθεσή σου. Στα links που θα βρεις παρακάτω έχω ξεχωρίσει κάποιες από αυτές. Θα σε βοηθήσουν να επιβληθείς στις αρνητικές σκέψεις, να αφυπνίσεις την δημιουργικότητά σου και να προχωρήσεις στη λήψη πραγματικά ωφέλιμων αποφάσεων. Έχοντας διαβάσει το άρθρο οι προτάσεις αυτές θα σου φέρουν ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.
Μείνε συντονισμένος με τα επόμενα άρθρα διότι σε αυτά θα μοιραστώ ακόμα περισσότερες πτυχές του σημερινού θέματος καθώς θα αναπτύξω την ιδέα σε βάθος και σε πτυχές που θα ταιριάζουν στην δική σου προσωπική κατάσταση. Σε περιμένω στα μαθήματα yoga και διαλογισμού. Τα θέματα που θα δουλέψουμε μέσα από τις πρακτικές θα βοηθήσουν να ξεπεράσουμε μεταιχμιακές φάσεις και να συναντήσουμε την καλύτερη εκδοχή του Εαυτού μας !
Αν όσα διάβασες περιγράφουν κάτι σημαντικό για εσένα που σε ενδιαφέρει να διερευνήσεις, μπες στα links που θα βρεις παρακάτω. Θα ανακαλύψεις προτάσεις που θα σε βοηθήσουν να περάσεις από την θεωρία στην πράξη.
Θες να βελτιώσεις τη ζωή σου; Τρόποι για να αναλάβεις δράση:
- Έχεις στρες; Ανακάλυψε το πιο ολοκληρωμένο πρόγραμμα αποφόρτισης από το στρες στην Ελλάδα.
- Πέτυχε τους στόχους σου κάνοντας ατομικές συνεδρίες
- Φρόντισε τον εαυτό σου κάνοντας yoga*.
Η Yoga που είναι το πιο παλιό σύστημα προσωπικής ανάπτυξης που εγώ γνωρίζω. O χαρακτήρας των μαθημάτων που προσφέρω θα σε βοηθήσει όχι μόνο βελτιώσεις την φυσική σου κατάσταση αλλά και να φέρεις επίγνωση προς ποια κατεύθυνση σε ενδιαφέρει να αναπτυχθείς. Μέσα από τα μαθήματα θα καλλιεργήσει ποιότητες που θα σου ανοίξουν τον δρόμο της αυτοβελτίωσης. Οι πρακτικές απευθύνονται τόσο σε αρχάριους όσο και σε έμπειρους μαθητές. Απευθύνονται σε ανθρώπους κάθε ηλικίας που επιθυμούν να προσφέρουν φροντίδα στον εαυτό τους
Διαβάστε/Δείτε/Ακούστε
Podcast: 3 σκέψεις-εμπόδια και πώς θα τις αντικαταστήσεις
Video: Δες 4 τρόπους για να βρίσκεις καλές, δημιουργικές ιδέες
Video: Άκου 4 μεγάλες αλήθειες που θα σε βοηθήσουν σε κάθε μεταβατική φάση
Άρθρο: Πώς να βρεις τον Εαυτό σου