Πώς θα καλλιεργήσεις την αυτογνωσία σου – Κάνε πρακτική με 5 ερωτήσεις

Blog, Coaching, Yoga

13/11/2023

«Η Γνώση του Εαυτού είναι η αρχή όλης της Σοφίας»

Αριστοτέλης

Η αυτογνωσία είναι αυτό που χρειάζεσαι πριν απ’ όλα, ώστε να συναντάς την καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου. Το γνώθι σαυτόν δημιουργεί σημεία αναφοράς στα οποία μπορείς να επιστρέφεις, κάθε φορά που αισθάνεσαι ότι απομακρύνεσαι από αυτό που θες να είσαι και να βιώνεις.

Θέλεις να είσαι ο άνθρωπος που ξεπερνά προκλήσεις, που κατακτά στόχους, που βελτιώνεται και εξελίσσεται; Ξεκίνα τώρα την σπουδή του εαυτού σου!

Η αυτογνωσία για να καλλιεργηθεί, σίγουρα χρειάζεται χρόνο. Ο χρόνος όμως από μόνος του δεν αρκεί. Χρειάζεται να καλλιεργήσεις, να επιδιώξεις, το να μάθεις τον εαυτό σου καλύτερα. Σίγουρα καθώς μεγαλώνεις και περνούν τα χρόνια μαθαίνεις περισσότερα για το ποιος είσαι. Αν όμως αρκείσαι σε αυτό χωρίς να εμπλέκεσαι ενεργά με την σπουδή του εαυτού σου, τότε υπάρχει η περίπτωση διαφορετικές καταστάσεις και εμπειρίες να σε απομακρύνουν από το «ποιος είσαι». Το «ποιος είμαι» είναι γνώση αλλά και αίσθηση.

Θυμήσου όταν έχεις βρεθεί σε ένα περιβάλλον ή εμπειρία, όπου πραγματικά «αισθανόσουν ο εαυτός σου». Κρατώντας αυτή την αίσθηση ανακάλεσε επίσης, εκείνη τη φορά που έχεις βρεθεί σε μία κατάσταση (που με κάποιο τρόπο την έχεις επιλέξει), και συνειδητοποίησες ότι «δεν αισθάνεσαι ο εαυτός σου». Ο τρόπος που θέλεις να είσαι και να υπάρχεις πραγματικά.

Ένα σημαντικό όφελος που θα λάβεις από πρακτικές που δημιουργούν αυτογνωσία είναι ότι θα γλιτώσεις χρόνο. Δεν θα αναλώνεσαι σε καταστάσεις που κάποια στιγμή θα σε οδηγήσουν να πεις «εδώ που βρίσκομαι δεν είμαι εγώ!».

Το άρθρο λοιπόν που διαβάζεις τώρα, σκοπό έχει να σε βοηθήσει να καλλιεργήσεις την αυτογνωσία σου. Θα μοιραστώ μαζί σου: α) τα πιο συνηθισμένα εμπόδια που εμποδίζουν έναν άνθρωπο να ανα-γνωρίσει τον εαυτό του, β) το πώς η πρακτική και φιλοσοφία της yoga θα σε βοηθήσει με την σπουδή του εαυτού σου, και γ) 5 ερωτήσεις αυτογνωσίας για να κάνεις πρακτική εξάσκηση .

Τι σε εμποδίζει να ανά – γνωρίσεις τον εαυτό σου

Ας ξεκινήσουμε από τα εμπόδια που συναντούμε. Συχνά χρειάζεται τι έχουμε να ξεπεράσουμε ώστε να βρούμε τα εργαλεία να προχωρήσουμε. Ο τρόπος που επιλέγεις κάποιες φορές να λειτουργήσεις ενδέχεται να σε οδηγεί μακριά από τη γνώση του εαυτού σου.

Αυτό συνήθως συμβαίνει όταν:

Ζεις χωρίς να έχεις καλά ιεραρχημένες τις προτεραιότητές σου. Έτσι μπορεί πράγματα που είναι σημαντικά για εσένα και σου δημιουργούν καλή αίσθηση εαυτού, να έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Αν το αισθάνεσαι αυτό, σου προτείνω να επιστρέψεις και να επανεξετάσεις τις προτεραιότητές σου, αντί να συνεχίσεις να προχωράς προς αυτή την κατεύθυνση.
Ζεις χωρίς να κάνεις πράγματα για να ξεκαθαρίσεις τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου. Ίσως μάλιστα σε έναν βαθμό να «κοιμίζεις» αυτές τις ανάγκες σου. Πώς; Ίσως με υπερβολή στην κατανάλωση αλκοόλ ή φαγητού. Με υπερβολή στην χρήση του κινητού ή της τηλεόρασης. Ίσως με κάτι άλλο που σε βοηθά να ξεχνιέσαι προσωρινά. Ένα σπουδαίο μάθημα, είναι να παρατηρήσεις τι είναι αυτό που μπορεί να κάνεις προκειμένου να αποφύγεις να ασχοληθείς με τα συναισθήματα και τις σκέψεις σου. Ποια πρόκληση αποφεύγεις;
Μία σημαντική αλλαγή στην ζωή σου, μπορεί επίσης να σε εμποδίζει να ανα-γνωρίσεις τον εαυτό σου. Μπορεί να είναι ένα διαζύγιο, η μητρότητα ή η πατρότητα, η συνταξιοδότηση, η απώλεια εργασίας κτλ. Όταν έρχεται το τέλος μίας κατάστασης και η αρχή μίας νέας, είναι αναγκαίο να ασχοληθείς ενεργά με πρακτικές αυτογνωσίας, προκειμένου να πατήσεις γερά στα πόδια σου και να προχωρήσεις καλά στο «επόμενο κεφάλαιο».

Η σπουδή του εαυτού

Η κατάλληλη φιλοσοφική/θεωρητική βάση είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για να προχωρήσεις στην πράξη. Χρειαζόμαστε την φιλοσοφία για να ξεπεράσουμε προκλήσεις, όπως χρειαζόμαστε την θεωρία να λύσουμε προβλήματα στην άλγεβρα και στην γεωμετρία. Η φιλοσοφία βελτιώνει τον τρόπο που σκέφτεσαι και μπορεί να λειτουργήσει ως εκείνο το σημείο αναφοράς που πάντα μπορείς να επιστρέφεις, για να σε οδηγήσει σε καλές αποφάσεις και επιλογές.

Με αυτό τον σκοπό θα μοιραστώ μαζί σας, την έννοια και οδηγία για πρακτική που ονομάζεται “Svadyaya”. Σημαίνει μελέτησε τον εαυτό σου, σπούδασέ τον. Είναι ένας από τους όρους που η φιλοσοφία και πρακτική της yoga σου προτείνει να κάνεις «δουλειά» με τον εαυτό σου (niyamas), για να καταφέρνεις να διατηρείς εκείνο το ευνοϊκό περιβάλλον μέσα σου, που θα σε βοηθά να εξελίσσεσαι. Αυτή η οδηγία μας είναι γνωστή μέσα από το πολύτιμο σύγγραμμα Yoga Sutras, τους αφορισμούς της Yoga, ενός σοφού της αρχαιότητας του Patanjali.

Η “Svadyaya” ως οδηγία, στην πράξη σημαίνει να κάνεις στροφή προς τα μέσα. Να σε παρατηρείς και να συνδέεσαι με τις ανάγκες, τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου. Να καλλιεργείς την επίγνωσή σου. Αν και ο Patanjali δεν χρησιμοποιεί τον όρο “Satipathana” (mindfulness) του Βούδα καθότι είναι πολύ μεταγενέστερος, όμως στην ουσία αυτό περιγράφει. Η αυτογνωσία σε μεγάλο βαθμό έχει να κάνει και με την πρακτική του mindfulness.

Το mindfulness ως πρακτική έχει τρία βασικά στάδια : την αναγνώριση (τι μου συμβαίνει την στιγμή που μου συμβαίνει, την αποδοχή (αποδέχομαι ότι αυτό μου συμβαίνει), και την έρευνα (πώς κατέληξα να μου συμβαίνει). Έτσι αποκτάς γνώση του εαυτού σου.

Η “Svadyaya” ως οδηγία σε ενθαρρύνει επίσης να εξερευνήσεις δύο πράγματα. Το πρώτο είναι να αναγνωρίσεις τις προκλήσεις σου και τις αδυναμίες σου. Πώς ανταποκρίνεσαι σε αυτές και τι σου δημιουργούν. Τι αποφεύγεις και από πού ίσως προσπαθείς να ξεφύγεις; Η γνώση των αδυναμιών σου είναι δύναμη! Πρέπει να ξέρεις τον «δαίμονα»… Το δεύτερο είναι να αναγνωρίσεις τις δυνατότητές σου και να καλλιεργήσεις τα ταλέντα σου.

Παρατήρησε τώρα πώς μπορείς να στηριχθείς σε αυτή την θεωρητική βάση ως εγχειρίδιο, για να λύσεις προβλήματα και να εξελιχθείς καλά στην ζωή σε όποια φάση κι αν βρίσκεσαι.

5 Ερωτήσεις Αυτογνωσίας

Τώρα θα διαβάσεις μία πρόταση, που θα σε βοηθήσει να κάνεις πρακτική σε μεγαλύτερο βάθος. Θα μοιραστώ μαζί σου 5 ερωτήσεις αυτογνωσίας. Σου προτείνω κάθε εβδομάδα να εστιάζεις και να διερευνάς μία από αυτές. Μπορείς αν θες να αφιερώσεις και περισσότερες ημέρες αν αυτό δουλεύει καλύτερα για εσένα. Η σπουδή του εαυτού είναι μια διαδικασία. Επίτρεψέ της να ωριμάσει. Για κάθε μία ερώτηση δώσε χρόνο για στοχασμό, για εσωτερικό διάλογο/αντίλογο, για καταγραφή ημερολογίου, για πρακτική εφαρμογή και για επανεξέταση.

Οι ερωτήσεις:

Τι είναι αυτό που αυτή τη στιγμή μπορώ να κάνω και θα με βοηθήσει να γνωρίσω τον εαυτό μου, αλλά και να αισθανθώ περισσότερο ο εαυτός μου; Πώς συγκεκριμένα η καλλιέργεια της αυτογνωσίας θα βελτιώσει τη ζωή μου αυτή τη στιγμή;
Ποιος είναι ο λόγος (ή οι λόγοι) που αυτή την στιγμή σε κάποιο βαθμό δεν έχω κάνει προτεραιότητά κάτι που είναι σημαντικό για εμένα.
Τι είναι αυτό που αποφεύγω να κάνω, ενώ επιθυμώ να βιώσω το όφελός του και πώς θα καταφέρω να το αλλάξω αυτό;
Ποιες είναι οι αδυναμίες μου και ποια είναι τα προτερήματα και οι δυνάμεις μου; Πώς θα φέρω στο προσκήνιο της καθημερινότητάς μου τις δυνάμεις μου και τι είναι αυτό που εύκολα και άμεσα μπορώ να κάνω και θα με βοηθήσει να ξεπερνώ τις αδυναμίες μου.
Πώς λειτουργώ αυτή τη στιγμή στους διάφορους ρόλους της ζωή μου. Τι κάνω καλά ώστε αν το διατηρήσω και τι θα μπορούσα να κάνω καλύτερα. Ποιες μικρές αλλαγές θα με βοηθήσουν να βιώσω την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου;

Στην πράξη

Για να οργανωθείς καλά, να ζεις όμορφα και να εξελίσσεσαι χρειάζεται η καλλιέργεια της αυτογνωσίας ως βάση και εγχειρίδιο. Η αυτογνωσία δημιουργεί σημεία αναφοράς για να μπορείς να επιστρέφεις και να ξαναβρίσκεις τον καλό σου εαυτό.

Καθώς θα αρχίζεις να κατανοείς τον εαυτό σου εις βάθος, θα αποκτήσεις τη δυνατότητα να ανακαλύπτεις καλούς τρόπους διαχείρισης του εαυτού σου, των σχέσεών σου και των προκλήσεων που εμφανίζει η ζωή. Θα πλοηγείσαι στην ζωή πιο συνειδητά και πιο συγκροτημένα . Πάνω απ’ όλα, μέσα από τον τρόπο που θα «δίνεις σχήμα στη ζωή σου» θα βιώνεις το συναίσθημα που συνδυάζει την ανακούφιση, με την απόλαυση και την ηρεμία και εκφράζεται ως «είμαι ο εαυτός μου»!