Άσκηση: Πώς να λες «ναι» μόνο σε όσα μπορείς να διαχειριστείς

Σου έχει συμβεί να λες «ναι» σε περισσότερα από όσα μπορείς πραγματικά να διαχειριστείς;

-Ναι σε ένα επιπλέον project.

-Ναι στο να βοηθήσεις έναν φίλο στην μετακόμιση

-Ναι στο να αναλάβεις να ετοιμάσεις δείπνο για πολλούς ανθρώπους

-Ναι σε μία πρόταση για έξοδο.

Αφού όμως έχεις πει “ναι” ξαφνικά συνειδητοποιήσεις πως όλα αυτά τα έχεις προγραμματίσει για την ίδια ημέρα! Μπορεί μάλιστα να αρχίσεις να εύχεσαι να ακυρωθεί κάτι, γιατί θεωρείς ότι είναι πολύ αργά πλέον να πεις όχι. Θες να αποφύγεις να απογοητεύσεις τους άλλους και πάνω απ΄ όλα να απογοητεύσεις τον ίδιο σου τον εαυτό.

Όταν συμβαίνει αυτό, συνήθως δεν έχουμε καταλάβει πώς ακριβώς καταλήξαμε σε αυτό το σημείο, καθώς ξεκινήσαμε με καλή πρόθεση. Ίσως αυτή η προθυμία να συμμετέχεις στα πάντα να πηγάζει από ενθουσιασμό. Ίσως να κάποια «ναι» να τα είπες από υποχρέωση, στην προσπάθειά σου να μην απογοητεύσεις κάποιον.

Από την εμπειρία όμως γνωρίζουμε ότι τα πολλά «ναι» μπορεί να παραγεμίσουν το πρόγραμμά μας και να κάνουν την καθημερινότητά μας δυσλειτουργική. Χρειάζεται να λες και “όχι” για να έχεις ένα πρόγραμμα που να “χωράει” μέσα του την ηρεμία, την ευχαρίστηση, την παραγωγικότητα, την ξεκούραση, την χαρά, την επιτυχία κτλ.

Όταν κάτι σου είναι ξεκάθαρα δυσάρεστο είναι πιο εύκολο να πεις «όχι». Το πρόβλημα συνήθως προκύπτει στις “γκρίζες” ζώνες. Σε πράγματα δηλαδή που δεν τα αντιλαμβάνεσαι ως δυσάρεστα, επειδή όμως δεν χωράνε στο πρόγραμμά σου και δεν είναι πραγματικά σημαντικά για εσένα καταλήγουν να φορτώνουν με βάρος την καθημερινότητά σου. Αυτό το πρόβλημα λύνεται όταν διατηρείς καλό μέτρο. Για να βρίσκεις το καλό μέτρο, βοηθούν δύο πράγματα. Η οργάνωση και η απόσταση.

Η άσκηση που θα διαβάσεις στη συνέχεια θα σε βοηθήσει να πετύχεις αυτά τα δύο.

Η άσκηση 

Πάρε ένα σημειωματάριο και ένα στυλό και κάνε την παρακάτω άσκηση:

• Φέρε στον νου σου το πρόγραμμά σου. Γράψε σε μία λίστα όλα όσα χρειάζεται να κάνεις αυτή την εβδομάδα. Φρόντισε να συμπεριλάβεις όλες σου τις υποχρεώσεις. Ως υποχρεώσεις, εννοούνται όλα όσα θέλεις να φέρεις εις πέρας. Υπάρχουν επαγγελματικές υποχρεώσεις, οικογενειακές, κοινωνικές και υποχρεώσεις απέναντι στον ίδιο σου τον εαυτό. Με το τελευταίο αναφέρομαι, σε όλα όσα χρειάζεται να κάνεις για να ικανοποιήσεις τις ατομικές σου ανάγκες και να φροντίσεις την υγεία σου.
• Γράψε τις ημέρες της εβδομάδας και ξεκίνα να κατανέμεις τις υποχρεώσεις σου σε ημέρες. Ξεκίνησε με τις υποχρεώσεις που πρέπει να γίνουν συγκεκριμένη ώρα. Πχ η ώρα που πας στην δουλειά σου, η ώρα που αφήνεις τα παιδιά σου στο σχολείο, η ώρα που έχεις προγραμματισμένο ένα μάθημα κτλ. Στην συνέχεια βάλε στο πρόγραμμα τις υποχρεώσεις που είναι απαραίτητο να γίνουν, αλλά δεν περιορίζονται αυστηρά από συγκεκριμένη ώρα, σαν παράδειγμα η ώρα που θα γευματίσεις ή η ώρα που θα γυμναστείς. Ορίσε εσύ για αυτές τις υποχρεώσεις συγκεκριμένη ώρα που σε βολεύει και θα την τηρήσεις.

Παρατηρήσε το πρόγραμμά σου. Πλέον η κάθε μία υποχρέωση έχει την ημέρα και την ώρα της. Τώρα μπορείς να προχωρήσεις στο επόμενο βήμα. Θα διαβάσεις μία ερώτηση στην οποία χρειάζεται να δώσεις την πρώτη απάντηση που σου έρχεται στο μυαλό. Για να λειτουργήσει σωστά η άσκηση, απόφυγε να αλλάξεις την απάντησή σου μετά από ανάλυση ή κριτική.

Ερώτηση: Το πρόγραμμα που βλέπεις μπροστά σου είναι ρεαλιστικό; Μπορείς πραγματικά να κάνεις όλα όσα περιέχει;

Αν όχι:

Α) ποιες υποχρεώσεις δεν είναι σημαντικές για εσένα και δεν σε πειράζει να τις αφαιρέσεις εντελώς

Β) ποιες υποχρεώσεις μπορείς να τις αναθέσεις αλλού ή να ζητήσεις βοήθεια ώστε να απελευθερώσεις χώρο;

Εξέτασε επίσης:

• Είναι ισορροπημένο το πρόγραμμά σου; Θυμήσου αυτό που διάβασες νωρίτερα για τα διάφορα ήδη υποχρεώσεων (επαγγελματικές, οικογενειακές, προσωπικές). Συνήθως η μη ικανότητα να διαχειριστούμε το πρόγραμμά μας προκύπτει όταν η «ζυγαριά» γέρνει προς μία μόνο κατεύθυνση. Οι υποχρεώσεις που συχνότερα τείνουμε να παραβλέπουμε είναι οι προσωπικές. Εξέτασε αν το πρόγραμμά σου περιλαμβάνει συγκεκριμένο και προγραμματισμένο χρόνο για προσωπική φροντίδα, ύπνο και άσκηση. Χρειάζεσαι οπωσδήποτε ένα πρόγραμμα που σου επιτρέπει να τρέφεσαι υγιεινά, αντί για ένα πρόγραμμα που θα σε “αναγκάσει¨ σε πρόχειρα γεύματα σε τυχαίες ώρες. Είναι σημαντικό να εξασφαλίσεις  ότι θα ζεις την ημέρα σου χωρίς να επιβαρύνεις την υγεία σου.
• Ξέχνα για μία στιγμή την λίστα και τις υποχρεώσεις σου. Σκέψου πώς θα ήταν μία ιδανική ημέρα για εσένα. Τι είναι αυτό που επιθυμείς να κάνεις; Σκέψου κάτι που ξέρεις ότι είναι στον έλεγχό σου να το κάνεις και θα σε ευχαριστήσει/ικανοποιήσει βαθιά. Θα σε αναζοωγονήσει και θα το απολαύσεις. Σκέψου κάτι καταφερτό όπως το να δοκιμάσεις να φτιάξεις μία νέα συνταγή, ή να κάνεις έναν περίπατο στη φύση, ή να κάνεις την τάδε δραστηριότητα που απολαμβάνεις κτλ.
• Τώρα που έχεις αυτό το “κάτι” στον νου σου, προγραμμάτισέ το.  Βάλε το στο πρόγραμμά σου (συγκεκριμένη ημέρα και ώρα) μέσα στις επόμενες 30 ημέρες. Μην περιμένεις να σου τύχει… Κάνε το να σου συμβεί!

Όταν κάτι νέο προκύπτει

Αν ακολουθήσεις τα προηγούμενα βήματα, θα έχεις στα χέρια σου ένα πρόγραμμα λειτουργικό και ισορροπημένο . Ένα πρόγραμμα που θα σε βοηθά να είσαι αποδοτικός, χωρίς να εξαντλείς τον εαυτό σου. Πάνω απ’ όλα ένα τέτοιο πρόγραμμα θα σου δίνει μία σαφή εικόνα μήπως έχεις παρταφορτώσει το πρόγραμμά σου. Θα σε βοηθά επίσης να αντιλαμβάνεσαι μήπως χρειάζεται να κάνεις χώρο στο πρόγραμμά σου, για πράγματα που θα υποστηρίξουν την υγεία σου, την ευτυχία σου και τους στόχους σου.

Με ένα τέτοιο πρόγραμμα, όταν κάτι νέο προκύψει θα μπορείς να δεις πιο ξεκάθαρα αν χρειάζεται να το εντάξεις στο πρόγραμμά σου ή όχι, αλλά και πώς θα το εντάξεις στο πρόγραμμά σου ώστε να είναι διαχειρίσιμο.

Σου προτείνω επίσης κάθε φορά που δέχεσαι μία νέα πρόταση (κοινωνική, επαγγελματική ή ό,τι άλλο), δώσε στον εαυτό σου περιθώριο τουλάχιστον μίας ημέρας πριν δεσμευθείς. Είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις όπου είναι απαραίτητο να απαντήσεις πιο άμεσα. Πάρε τον χρόνο σου για να αναρωτηθείτε:

– Για ποιο λόγο θέλω να το κάνω;

– Αν φανταστώ ότι ήδη έχω πει «ναι» και έχω δεσμευτεί πώς με κάνει να αισθάνομαι; Αισθάνομαι ενθουσιασμό και χαρά ή πίεση και βάρος;

– Τι βάζω στην «άκρη» για να το κάνω. Αξίζει ή όχι;

Πώς θα σας βοηθήσει αυτή η άσκηση

Αν κάθε Κυριακή (ή όποια ημέρα σε βολεύει καλύτερα) αφιερώνεις λίγη ώρα στον σχεδιασμό του προγράμματός σου με τον τρόπο που προτείνω, σου υπόσχομαι ότι η εβδομάδα σου θα ρέει πιο εύκολα.

Το να κουραστεί κανείς λόγω ενός γεμάτου προγράμματος, είναι φυσιολογικό. Αυτό όμως που εξασφαλίζεις ακολουθώντας την συγκεκριμένη μέθοδο οργάνωσης, είναι ότι δεν θα φτάσεις μέχρι την εξάντληση.

Ένα καλά οργανωμένο πρόγραμμα θα φέρει ηρεμία στο νου και θα συμβάλει στην ελάττωση του στρες. Η μέθοδος που σου προτείνω είναι πολύ πιο αποτελεσματική, από το να ακολουθείς μία κλασική λίστα “to do”, η οποία μερικές φορές ίσως δημιουργεί άγχος ή απογοήτευση αν δεν καταφέρεις να την διεκπεραιώσεις.

Σου εύχομαι ό,τι καλύτερο!