Μπορείς άραγε να σταματήσεις να ανησυχείς;
Σκεφτείτε αν μία ημέρα δεν ανησυχούσατε για τίποτα. Από το πιο μικρό πχ. «έχει κίνηση και θα αργήσω», μέχρι το πιο μεγάλο πχ «ανησυχώ για το μέλλον μου».
- Πόσος χώρος θα άδειαζε στο μυαλό σας;
- Πόσα Gigabyte πληροφορίας καταλαμβάνει η ανησυχία μέσα στον νου σας;
Αν απαντήσατε «πολλά» διαβάστε παρακάτω. Στο άρθρο αυτό θα αποδομήσουμε την ανησυχία. Στόχος είναι αφού τελειώσετε την ανάγνωση να έχετε μία πιο καθαρή εικόνα για κάτι που εμείς οι άνθρωποι θεωρούμε τεράστιο, ενώ το πραγματικό του μέγεθος είναι πολύ μικρότερο.
Ανησυχία ή Δράση;
Θα σας πω κάτι το οποίο ισχύει 100%. Τα περισσότερα θέματα για τα οποία ανησυχούμε δεν πρόκειται να συμβούν ποτέ. Αυτό που μόλις διαβάσατε δεν το μάθατε από εμένα τώρα. Το ξέρετε ήδη.
- Ανησυχώ ότι παρεξήγησε αυτό που του είπα.
- Ανησυχώ ότι δεν είμαι καλός/καλή.
- Ανησυχώ ότι όλα θα πάνε στραβά.
Τις περισσότερες φορές η ανησυχία δεν επιβεβαιώνεται από τα γεγονότα. Αυτό όμως μοιάζει να μην μας διαφωτίζει… Κάποια στιγμή έρχεται εκείνη η φορά, που όντως θα γίνει μία παρεξήγηση, κάπου δεν θα είσαι καλός και κάτι θα πάει στραβά. Αυτή η μία φορά είναι αρκετή για να επιβεβαιώσει μέσα μας ότι καλά κάνουμε και ανησυχούμε! Οι άλλες 10 φορές που όλα πήγαν καλά μας είναι αδιάφορες.
Υπάρχει και ένα δεύτερο γεγονός που ισχύει 100%. Είτε ανησυχείς είτε όχι, αυτό που θα συμβεί, θα συμβεί. Δεν υπονοώ κάτι το μοιρολατρικό. Σε καμία 
περίπτωση δεν εννοώ ότι είσαι έρμαιο των περιστάσεων. Το αντίθετο…
Η ανησυχία μπορεί να είναι χρήσιμη μόνο αν αποτελεί θεμέλιο για δράση. Αν ανησυχείς ότι ξέχασες ανοιχτό το μάτι της κουζίνας, καλό είναι να το ελέγξεις και αν χρειαστεί να το κλείσεις.
Αν όμως απλά ανησυχείς, αναλύεις, αγχώνεσαι και κάνεις σενάρια, σίγουρα έχεις πολύ καλύτερα πράγματα να κάνεις, από αυτά. Υπάρχουν ρίζες βαθιά στο υποσυνείδητό μας και συσχετισμοί με καταστάσεις που μας έχουν κάνει να λειτουργούμε με άγχος και να ανησυχούμε κάποιες φορές γενικά και αόριστα.
- Γιατί όμως κάνουμε την ανησυχία συντροφιά μας;
- Γιατί αφιερώνουμε τόσο χρόνο σε σενάρια τα οποία δεν μας είναι ευχάριστα;
Προσωπικά διακρίνω δύο λόγους.
Ο πρώτος είναι ότι καλλιεργούμε την ψευδαίσθηση ότι αναλαμβάνουμε δράση. Όταν η λύση δεν είναι τόσο ξεκάθαρη, όπως στο απλοϊκό παράδειγμα που ανέφερα πριν με το αναμμένο μάτι, προσπαθούμε να πείσουμε τον εαυτό μας ότι ασχολούμαστε με ένα εν δυνάμει πρόβλημα, απλά και μόνο αναμασώντας το στο κεφάλι μας.
Με αυτό τον τρόπο καταφέρνουμε ένα πράγμα. Αν τελικά όντως προκύψει το πρόβλημα, μπορούμε να πούμε «το ήξερα!». Αυτό που δεν έχουμε καταφέρει, είναι να βρούμε λύση!
Έτσι την ώρα που καλείσαι να λύσεις το πρόβλημα, έχεις ήδη αφιερώσει την ενέργειά σου τροφοδοτώντας το άγχος, τον φόβο και άλλα ενεργοβόρα συναισθήματα.
Σκεφτείτε αυτή την ενέργεια να την διοχετεύατε μόνο στην επίλυση. Θα είχατε καλύτερα αποτελέσματα; Θα αντιμετωπίζατε την πρόκληση με καλύτερους όρους; Πιστεύω συμφωνούμε πως ναι.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι καλλιεργούμε την ψευδαίσθηση ότι έχουμε τον έλεγχο. «Το ήξερα ότι θα γίνει!». Και λοιπόν; Αν για κάτι δεν αναλαμβάνεις δράση ώστε να το αποτρέψεις, είτε γιατί δεν μπορείς, είτε γιατί δεν γίνεται, τι νόημα έχει να παίζεις την ίδια κασέτα στο μυαλό σου;
Αυτό δεν είναι έλεγχος. Είναι θέμα πιθανοτήτων. Υπάρχει και ένα τρίτο πράγμα που ισχύει 100%. Μπορείς να αρχίσεις να σκέφτεσαι όλα τα σενάρια της καταστροφής. Τα πάντα! Σε κάποια σίγουρα θα πέσεις μέσα! Χρησιμεύει πουθενά όλο αυτό;
Στην ουσία αυτό που καλλιεργείς είναι την αίσθηση της μη ικανότητας. Αυτό θα εμφανιστεί και πάλι στο μέλλον μέσα από ένα άλλο σενάριο. Αυτό ακριβώς εννοώ όταν λέω ότι το άγχος πηγάζει από παλιούς συσχετισμούς.
Έχετε αναρωτηθεί γιατί καλλιεργούμε αυτές τις ψευδαισθήσεις; Παρατηρήστε τι συμβαίνει μέσα σας και γύρω σας. Εμείς οι άνθρωποι έχουμε προσκόλληση προς το θετικό και αποστροφή προς το αρνητικό.
Έτσι προκύπτει η αγωνία να αισθανθούμε ότι έχουμε τον έλεγχο και ότι μπορούμε να αναλάβουμε δράση. Κι ας μην ισχύει… Είναι άλλο να θες να περνάς καλά και άλλο να μην αποδέχεσαι ότι θα υπάρχουν στιγμές λιγότερο ευχάριστες ή ακόμα και δύσκολες.
Και κάπου εδώ είναι το κλειδί… η προσπάθεια να προλάβεις το αρνητικό πριν συμβεί γεννάει ακόμα μεγαλύτερο αρνητισμό. Η επιθυμία να βιώνεις μόνο την χαρά, γίνεται αγωνία.
Σε στιγμές που γύρω σου υπάρχουν συνθήκες χαράς, δίνεις έδαφος στην αγωνία και στο άγχος να αναπτυχθούν, για κάτι που δεν έχει συμβεί ακόμα. Αντιθέτως, αν αποδέχεσαι αυτό που είναι παγκόσμια αλήθεια, ότι δηλαδή θα υπάρξουν διακυμάνσεις, άλλοτε θετικές και άλλοτε αρνητικές, καλλιεργείς πιο θετικές ποιότητες.
Όταν έρθει το αρνητικό κύμα είσαι νηφάλιος και έχεις την ενέργεια να το αντιμετωπίσεις. Κάνεις καλύτερες επιλογές και είσαι πιο ανθεκτικός στις καταστάσεις. Γνωρίζεις ότι όλα είναι προσωρινά.
Πρακτικοί τρόποι για να ανησυχείς λιγότερο
Όταν η ανησυχία επιμένει σου προτείνω:
- Άκου αυτό που σου λέει ο νους σου σαν να σου το λέει κάποιος άλλος
Είναι καταπληκτικό το εργαλείο να μπορείς να παρατηρείς τον νου σου την ώρα που σκέφτεται. Και αυτό το εργαλείο το έχουμε έμφυτο. Τον εσωτερικό παρατηρητή σου τον δυναμώνεις μέσα από τον διαλογισμό.
Δεν χρειάζεται να μπερδευτείς με τις διάφορες τεχνικές. Κάνε το εξής απλό. Κάθισε ήρεμα και συγκεντρώσου στην φυσική σου αναπνοή. Όταν μία σκέψη έρχεται παρατήρησέ την χωρίς να την αφήσεις να σε παρασύρει σε συνειρμούς.
Μόλις την αναγνωρίσεις πες από μέσα σου «Παραμέρισε. Έχω άλλη δουλειά τώρα. Παρατηρώ την αναπνοή μου». Κάνε το ίδιο με κάθε σκέψη που έρχεται. Είναι πολύ πιθανό κάποια σκέψη να έρχεται η ίδια ξανά και ξανά. Εσύ απλά παρατήρησε και «κάνε την στην άκρη» περιμένοντας τι άλλο θα εμφανιστεί.
OM
Αν το κάνεις αυτό για 5 -10 λεπτά, θα σε βοηθήσει να αποκτήσεις μία απόσταση. Να δεις τις ιστορίες που συμβαίνουν μέσα στο κεφάλι σου από την θέση του παρατηρητή.
Τι είναι αυτό που βλέπεις; Γίνεσαι υπερβολικός; Υπάρχει κάποιος πραγματικός «συναγερμός» πίσω από την ανησυχία και μπορείς να αναλάβεις ωφέλιμη δράση;
Έχουμε την τάση όταν βλέπουμε απ’ έξω μία κατάσταση να δίνουμε καλύτερες λύσης. Ο διαλογισμός σε βοηθά να το κάνεις αυτό για τον ίδιο σου τον εαυτό.
- Τοποθέτησε τα πράγματα εκεί που ανήκουν
Αν παρατηρήσεις ότι η ανησυχία σου σε κρατά στο μέλλον ή στο παρελθόν, τότε είναι μια καλή ευκαιρία για μια άσκηση ενσυνείδησης ή όπως το ακούμε συχνότερα mindfulness . Θα βρεις πολλές εδώ στο blog και σύντομα θα ανεβάσω κι άλλες σε μορφή βίντεο και άρθρων.
Το άγχος είναι ένα συναίσθημα που ανήκει στο μέλλον. Αγχωνόμαστε για κάτι που ίσως γίνει. Ο φόβος έχει και αυτός να κάνει με το μέλλον. Φοβάσαι το άγνωστο. Την έλλειψη ελέγχου.
Αν η ανησυχία σου δεν είναι χρήσιμη αυτή την στιγμή και δεν μπορεί να σε οδηγήσει σε δράση (να σβήσεις το μάτι) εστίασε σε αυτό που μπορεί να γίνει τώρα. Στην αναπνοή σου. Στο σώμα σου που είναι ένα πολύτιμο δώρο. Στο γεγονός ότι έχει τελειώσει η παλαιότερη κακή εμπειρία και ότι αυτή την στιγμή είσαι καλά. Αναγνώρισε τι υπάρχει αυτή την στιγμή. Σενάρια ή γεγονότα; Υποθέσεις ή συνθήκες.
Κράτησε την ενέργειά σου και την διαύγειά σου για να τις διοχετεύσεις σε συνθήκες και όχι σε υποθέσεις. Τι θα γίνει στο μέλλον δεν το γνωρίζεις. Το παρελθόν δεν μπορείς να το αλλάξεις. Έχεις όμως τον έλεγχο αλλά και την ευθύνη του τι κάνεις τώρα. Αυτή είναι η δύναμή σου. Διάλεξε αυτό που σε υπηρετεί να είσαι αυτή την στιγμή.
Ακόνισε την παρατηρητικότητά σου. Στις σκέψεις σου, στα συναισθήματα και στα γεγονότα. Έτσι θα αποδεσμευθείς από την ανεπιθύμητη «συντροφιά» της ανησυχίας.
