Υπάρχουν δύο πράγματα που επενδύουμε, προκειμένου να εξασφαλίσουμε μία καλύτερη ζωή. Το ένα είναι τα χρήματά μας και το δεύτερο είναι ο χρόνος μας. Πώς μπορούμε να γνωρίζουμε ποια είναι η σωστή επένδυση;
Μία απάντηση στο παραπάνω θα μπορούσε να είναι πως, η σωστή επένδυση είναι εκείνη που μας προσφέρει ικανοποίηση και συμβάλλει στην ευτυχία μας. Ας πούμε για παράδειγμα ότι αγοράζουμε το αυτοκίνητο που πάντα θέλαμε. Σκεφτείτε την ικανοποίηση που προσφέρει στον ιδιοκτήτη του αυτή η αγορά στην αρχή. Τι συμβαίνει όμως μετά από ένα, δύο ή περισσότερα έτη; Έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ την αγορά μας, που το επίπεδο ικανοποίησής μας ολοένα και πέφτει, μέχρι να μας γίνει αδιάφορο.
Από το ίδιο αυτοκίνητο δεν πρόκειται να ξανανιώσουμε ποτέ τον ίδιο βαθμό ικανοποίησης και από ένα σημείο και μετά οδηγούμαστε στο να αναζητάμε την επόμενή μας αγορά προκειμένου να το αντικαταστήσουμε, καμιά φορά μόνο και μόνο στοχεύοντας να επαναφέρουμε το αρχικό συναίσθημα. Φυσικά το παραπάνω ισχύει και για τις πιο απλές αγορές που κάνουμε.
Αυτή η κατάσταση είναι που περιγράφεται στο παράδοξο του Easterlin. Ο Richard Easterlin, Καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου USC, μετά απο έρευνα παρατήρησε το εξής παράδοξο στην σχέση εισοδήματος-ευτυχίας: Σε μια χρονική στιγμή, η ευτυχία και το εισόδημα συνδέονται θετικά. Αυτό όμως ισχύει έως ένα σημείο. Μακροπρόθεσμα, η ευτυχία δεν αυξάνεται, όταν αυξάνεται και ο πλούτος.
Εύλογα λοιπόν, προκύπτει το εξής ερώτημα: Τι είναι αυτό που μπορεί να διατηρήσει την ευτυχία; Υπάρχουν διάφορες έρευνες στον τομέα της ψυχολογίας που ασχολούνται με το ζήτημα της ευτυχίας του ανθρώπου και ακόμα περισσότερο με την διάρκειά της.
Μία από αυτές προέρχεται από το Πανεπιστήμιο Cornell. Τα αποτελέσματα φανέρωσαν πώς σε αντίθεση με τα υλικά αντικείμενα, είναι αδύνατο να αισθανθούμε αδιάφορα, όταν φέρουμε στον νου μας μία ευχάριστη εμπειρία που ζήσαμε. Ακόμα πιο συγκεκριμένα η έρευνα καταλήγει ότι από όλα όσα μπορούμε να αγοράσουμε, ποιο ευτυχισμένους μας κάνουν τα ταξίδια. Σε αντίθεση μάλιστα με την απόκτηση υλικών αντικειμένων που η ευτυχία που προσφέρουν φθίνει όσο περνάει ο χρόνος, οι ταξιδιωτικές μας εμπειρίες μπορούν και διατηρούν την ίδια αίσθηση ευτυχίας, κάθε φορά που τις επαναφέρουμε ως ανάμνηση.
Η επένδυση επομένως σε εμπειρίες μας κάνει “πλουσιότερους” σε ένα ουσιαστικό, για την ευζωία και την ευεξία μας, τρόπο.
Τα καλύτερα πράγματα στην ζωή δεν είναι πράγματα
Πώς εξηγείται όμως ότι οι εμπειρίες, μας προσφέρουν ευτυχία που διαρκεί; Ας δούμε μερικούς λόγους.
Καταρχάς, οι εμπειρίες μας καθορίζουν. Κάθε επιλογή μας να ζήσουμε μία εμπειρία, μένει μαζί μας για πάντα. Μας διαμορφώνει, μας αλλάζει και μας εξελίσσει. Μας βγάζει από τον μικρόκοσμό που ζούμε και προκαλεί τον νου, το πνεύμα και το σώμα μας να φτάσουν λίγο πιο μακριά. Είτε διαλέξουμε να δοκιμάσουμε μία νέα ασχολία, είτε να πάμε ένα ταξίδι, δεν θα επιστρέψουμε ακριβώς οι ίδιοι.
Ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε, πράττουμε και αποφασίζουμε, πηγάζει από το σύνολο των εμπειριών μας. Γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό να τροφοδοτούμε συνεχώς το σύστημά μας με νέες παραστάσεις και ερεθίσματα. Όσο περισσότερο το κάνουμε, τόσο περισσότερο γεμίζουμε με έμπνευση και μας αποκαλύπτονται νέες δυνατότητες. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργούμε τις συνθήκες ώστε να αναδειχθεί η πιο γαλήνια, χαρούμενη και καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας.
Επιπλέον οι έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που ταξιδεύουν (χωρίς να έχει σημασία αν είναι μεγάλο ή μικρό το ταξίδι), είναι πιο αποφασιστικοί στο να αναλαμβάνουν δράση όταν χρειάζεται να κάνουν αλλαγές στην ζωή τους . Συμβαίνει επίσης συχνά, να μπορεί κανείς να αποφασίζει για κάποιο πολύ σημαντικό ζήτημα της ζωής του, όπως για παράδειγμα να αφήσει μία δουλειά, κατά την διάρκεια ή αμέσως μετά από ένα ταξίδι. Ο λόγος είναι ότι έχει μπορέσει να δει το πρόβλημα που το απασχολεί από απόσταση, να αποσυνδεθεί από αυτό ενώ ταυτόχρονα συνδέεται με τον εαυτό του, με αποτέλεσμα να καταφέρνει να το αξιολογήσει αντικειμενικά. Επομένως, όταν επενδύουμε σε εμπειρίες συνδεόμαστε με την ουσία των πραγμάτων.
Ένας ακόμα λόγος που αυτού του είδους η ευτυχία έχει διάρκεια, είναι γιατί η γνώση που αποκομίζουμε κρατάει για μια ζωή. Η επαφή με νέους τόπους, γεύσεις, ανθρώπους, μυρωδιές, δραστηριότητες και συνήθειες σε φέρνουν σε επαφή με τόσα πράγματα που δεν γνωρίζεις. Γι΄αυτό και είναι σημαντικό να είσαι ανοιχτός και δεκτικός όταν έρχεται η στιγμή να ζήσεις μία τέτοια εμπειρία. Βγαίνοντας από όλα όσα σου είναι ήδη γνωστά, μπορείς να δεις έναν διαφορετικό τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο κόσμος αλλά και εσύ ο ίδιος. Τίποτα δεν σε εμποδίζει από το να φέρεις πίσω μαζί με τις αποσκευές σου, ιδέες και εμπνεύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν στην καθημερινότητά σου, βελτιώνοντάς την.
Τέλος η επένδυση σε εξερευνήσεις, ταξίδια και δραστηριότητες είναι ένας τρόπος για να χτίζουμε καλύτερες σχέσεις. Κανένα αντικείμενο δεν μπορεί να μας φέρει πιο κοντά με τους αγαπημένους μας, όσο το να μοιραζόμαστε ποιοτικό χρόνο και εμπειρίες μαζί τους. Πέρα από τις στιγμές που θα ζήσουμε, η δημιουργία κοινών, όμορφων αναμνήσεων αποτελεί ένα από τα πιο γερά θεμέλια, που συντηρούν και εξελίσσουν τις σχέσεις.
Θέλω να κλείσω με την σκέψη ότι είναι σημαντικό να εναποθέτουμε την ευτυχία μας σε ό,τι δεν ξεθωριάζει. Η δημιουργία ευχάριστων εμπειριών και αναμνήσεων είναι κάτι για το οποίο δεν μετανιώνουμε. Επιπλέον, μπορούμε να ξαναζήσουμε τα όμορφα συναισθήματα που μας δημιουργούν όποτε το θέλουμε και να αντλούμε δύναμη από αυτά. Σε αυτό λοιπόν έχει αξία να επενδύσουμε. Για να το καταφέρουμε χρειαζόμαστε δύο πράγματα. Σωστή ιεράρχηση των προτεραιοτήτων μας και να είμαστε ανοιχτοί στο να δοκιμάζουμε νέα πράγματα.
