Αυτό το άρθρο γράφεται την περίοδο του Πάσχα. Μία εποχή με πολλούς συμβολισμούς, που μας υπενθυμίζει διάφορες έννοιες και αξίες. Μία τέτοια έννοια, φορτισμένη με μεγάλη αξία, είναι η μετάνοια.
Είναι μία λέξη ίσως λίγο παρεξηγημένη. Συνηθίζουμε να λέμε: «Δεν θέλω να το μετανιώσω» ή «θα το μετανιώσεις πικρά». Η μετάνοια όμως είναι μία λέξη με πολύ μεγαλύτερο βάθος, και όταν δούμε την πραγματική της σημασία, μπορεί να γίνει χρήσιμη και λυτρωτική. Είναι σπουδαία πρακτική, που κάνοντάς την με επίγνωση, μόνο μπροστά μπορεί να σε πάει.
Μετάνοια δεν είναι η πίκρα που αισθάνεται κάποιος, εξαιτίας μίας συμπεριφοράς ή επιλογής που αποδείχθηκε λανθασμένη. Μετανοώ δεν σημαίνει, αισθάνομαι ενοχές ή στεναχώρια για τις πράξεις μου.
Τι είναι τότε η μετάνοια; Αυτό, όπως πάντα, μας το αποκαλύπτει η ετυμολογία της λέξης: μετά + νους. Είναι επομένως η αλλαγή του νου μας. Είναι όταν πλέον έχεις άλλη οπτική και γνώμη. Αυτό που κάποτε θεωρούσες σωστό, τώρα πλέον το βλέπεις διαφορετικά.
Μετανοώ σημαίνει αλλάζω
Είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε την μετάνοια με την κυριολεκτική της έννοια. Πράγματι, όταν διαπιστώνεις πως αυτό που έκανες εώς τώρα δεν είναι σωστό ή οφέλιμο, είναι πιθανό να υπάρξει στεναχώρια, πίκρα ίσως και θυμός.
Αυτά τα συναισθήματα, αν και πολύ συχνά μας συνοδεύουν όταν μετανοούμε, δεν είναι η ουσία αυτού που συμβαίνει. Αν στέκεσαι μόνο στην λύπη για το παρελθόν και επιμένεις να την συντηρείς, τότε δεν έχεις μετανοήσει.
Η μετάνοια είναι έννοια άκρως θετική. Γιατί αν όντως μετανόησες, δηλαδή μετά κατανοησες κάτι διαφορετικό, και δεν θες να σου ξανασυμβεί, τότε «αγκαλιάζεις» την θεμελιώδη αλλαγή που έχει συμβεί στην οπτική σου. Κάνεις στην πράξη, μία αλλάγη στη νοοτροπία σου. Με «νέο» νου, βλέπεις διαφορετικά τον εαυτό σου και τους άλλους γύρω σου. Και ο λόγος που το κάνεις, είναι για να φέρεις κάτι καλύτερο στη ζωή σου.
Αυτή είναι άλλωστε και η ουσία του πρώτου συνθετικού «μετά». Δηλώνει αυτό που προκύπτει κατόπιν επεξεργασίας. Aυτό που παίρνεις έπειτα από κάποιοι είδους φιλτράρισμα. Η πιο εξευγενισμένη εκδοχή που σε πηγαίνει σε μεγαλύτερο βάθος.
Είναι λοιπόν μία έννοια που μπορεί να γίνει πρακτική και να σε πάει μπροστά. Πάνω απ’ όλα, έχει να κάνει με το «από εδώ και τώρα».
Τι μπορείς να κάνεις καλύτερα από εδώ και στο εξής;
Πώς η νέα σου αντίληψη μεταφράζεται στην στάση σου, στα λόγια σου, σε αυτό που φέρνεις από την ώρα που ξυπνάς μέχρι την ώρα που θα πας για ύπνο;
Η μετάνοια συμπορεύεται με την ενδοσκόπηση, την επαναξιολόγηση και τον επαναπροσδιορισμό. Κάνεις αυτές τις πρακτικές προκειμένου να κατανοήσεις μία κατάσταση, και έτσι να αλλάξεις ό,τι δεν μας εξυπηρετεί. Είναι πρακτικές που γεννούν δράση.
Γι’ αυτό με αφορμή αυτές τις ημέρες, που φέρνουν στο προσκήνιο την λέξη μετάνοια, σας προτείνω να δούμε την ουσία πίσω από την λέξη.
Για οτιδήποτε δεν δούλεψε ή δεν βγήκε όπως θα θέλατε, μετανοήστε ουσιαστικά και με επίγνωση. Εξετάστε δηλαδή σε μετέπειτα χρόνο την κατάσταση, ώστε να την καταλάβετε σε βάθος και έτσι να επανεστιάσετε εύστοχα.
Εύχομαι αυτές οι σκέψεις να σας εμπνεύσουν, ούτως ώστε την επόμενη φορά που θα διαπιστώσετε ότι μετανιώνετε για κάτι, να κάνετε ό,τι χρειάζεται για να καλλιεργήσετε αυτή την αλλαγή που συνέβη στο νου σας. Έτσι θα μπορέσετε να απολαύσετε τους καρπούς της.
