Λατρεύουμε την αίσθηση του ελέγχου. Αισθανόμαστε περισσότερη ασφάλεια και αυτοπεποίθηση όταν πιστεύουμε ότι έχουμε υπό έλεγχο την καριέρα μας, την προσωπική μας ζωή και την καθημερινότητά μας. Επειδή όμως γνωρίζουμε πόσο καλά αισθανόμαστε όταν έχουμε τον έλεγχο, έχουμε την τάση να θέλουμε να ελέγξουμε ακόμα και πράγματα που δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε.
Σαν παράδειγμα, μπορεί να θέλουμε να ελέγξουμε τι σκέφτονται οι άλλοι για εμάς ή να ελέγξουμε την φυσική διαδικασία της ωρίμανσης του σώματός μας. Αρκετά συχνά προσπαθούμε να ελέγξουμε με κάθε λεπτομέρεια κάποιο κομμάτι της ζωής μας, με την ελπίδα ότι έτσι δεν θα μείνει ανοιχτή ούτε μία μικρή «χαραμάδα», μέσα από την οποία θα εισέλθει η αναποδιά, η ανατροπή και το ανεπιθύμητο.
Ακόμα όμως κι όταν δεν το παραδεχόμαστε στον εαυτό μας, βαθιά μέσα μας γνωρίζουμε ότι κάποια πράγματα από αυτά που ευχόμαστε να μπορούσαμε να τα ελέγξουμε, στην πραγματικότητα βρίσκονται εκτός του πεδίου ελέγχου μας. Αυτή η διαπίστωση μπορεί να δημιουργήσει οδύνη, ιδίως όταν στοχαζόμαστε πόσο ωραίο θα ήταν να μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε ότι τα πράγματα θα εξελίσσονται ακριβώς όπως τα θέλουμε.
Ένα από τα θεμελιώδη εμπόδια που χρειάζεται να ξεπεράσει ένας άνθρωπος προκειμένου να απελευθερωθεί από συναισθήματα που τον βαραίνουν και τον αποπροσανατολίζουν, είναι να κατανοήσει με ποιον τρόπο ακριβώς θρέφει την ψευδαίσθηση του ελέγχου.
Η ψευδαίσθηση του ελέγχου είναι μία κατάσταση κατά την οποία συμβαίνουν τα εξής δύο πράγματα:
- Πρώτο, αναλώνουμε φαιά ουσία, ενέργεια, χρόνο και συναισθηματικά αποθέματα, προσπαθώντας να επηρεάσουμε πράγματα τα οποία δεν μπορούμε να τα επηρεάσουμε.
- Δεύτερο, παραβλέπουμε να ασχοληθούμε με πράγματα τα οποία όντως ανήκουν στο πεδίο ελέγχου μας και παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ποιότητα της ζωής μας.
Η ψευδαίσθηση του ελέγχου είναι μία κατάσταση στην οποία όλοι παγιδευόμαστε κάποιες φορές, και γι΄αυτό είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε πώς μπορούμε να απελευθερωθούμε από αυτήν. Στο άρθρο αυτό θα ανακαλύψετε ένα εργαλείο που θα σας βοηθήσει πολύ.
Γιατί ενδίδουμε στην ψευδαίσθηση;
Είναι χρήσιμο να εξετάσει ο καθένας για τον εαυτό του για ποιο λόγο μπορεί να ενδίδει στην ψευδαίσθηση του ελέγχου πραγμάτων, που καταβάθος γνωρίζει ότι δεν μπορεί να τα ελέγξει.
Είναι αλήθεια πως όταν μοιάζει σαν να μπορούμε να ελέγξουμε καταστάσεις, ανθρώπους ή γεγονότα έξω από εμάς, γεμίζουμε με αυτοπεποίθηση και ευχαρίστηση. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για μία placebo κατάσταση που αργά ή γρήγορα θα διαψευσθεί. Όταν έρθει η ώρα που θα αντιληφθούμε ότι δεν ελέγχουμε πραγματικά τα συναισθήματα άλλων ανθρώπων, τις συμπεριφορές άλλων ανθρώπων, ή τις εξελίξεις που υπερβαίνουν το «μέγεθός» μας, βιώνουμε ένα απότομο «γκρέμισμα» των ψευδαισθήσεων που μας προσγειώνει απότομα στην πραγματικότητα.
Η λανθασμένη αντίληψη ελέγχου εκτός από το να μας προκαλέσει βαθιά απογοήτευση, μπορεί να μας οδηγήσει σε λανθασμένη διαχείριση των πόρων μας. Σαν παράδειγμα μπορεί να οδηγήσει έναν άνθρωπο να ξοδεύει πολλά χρήματα, διότι έτσι πιστεύει ότι θα εξασφαλίσει την εκτίμηση των γύρω του. Εκτός από τα χρήματα, άλλοι πόροι που μπορεί να ξοδέψουμε ανώφελα εξαιτίας της ψευδαίσθησης του ελέγχου είναι ο χρόνος μας, η προσοχή μας, τα ταλέντα μας, και τα συναισθηματικά μας αποθέματα.
Είναι πολύ χρήσιμο να έχεις επίγνωση τι κάνεις, με ποιον σκοπό το κάνεις, και τι είναι λογικό να περιμένεις μέσα από αυτό που κάνεις.
Παράδειγμα 1: Διατηρείς ψευδαίσθηση του ελέγχου εάν:
Έχεις κάνει πρόθεσή σου να είσαι ευγενικός με τους γύρω σου, επειδή πιστεύεις ότι έτσι θα εξασφαλίσεις πως και οι άλλοι θα είναι ευγενείς μαζί σου. Σε κάποια περίπτωση που δεν εισπράττεις την ευγένεια που δίνεις, απογοητεύεσαι βαθιά, επηρεάζεται η διάθεσή σου και προβληματίζεσαι «γιατί συμβαίνει αυτό» και «πώς μπορείς να το αλλάξεις». Σου διαφεύγει ότι η συμπεριφορά των άλλων ανθρώπων δεν ανήκει στον έλεγχό σου.
Παράδειγμα 2: Έχεις επίγνωση του ελέγχου εάν:
Έχεις κάνει πρόθεσή σου να είσαι ευγενικός με τους γύρω σου, επειδή η ευγένεια είναι μία αξία που σε εκφράζει και συνάδει με το ποιος θες να είσαι. Γνωρίζεις επίσης ότι μία ευγενική συμπεριφορά είναι πολύ πιθανό να σου φέρει καλά αποτελέσματα όπως το να γίνεις συμπαθής, να εξυπηρετηθείς καλύτερα, και να εισπράξεις ευγένεια. Ακόμα κι όταν δεν εισπράττεις την ευγένεια που δίνεις, εστιάζεις στο ποιος θες εσύ να είσαι και αναγνωρίζεις ότι δεν είσαι εσύ υπεύθυνος για την συμπεριφορά των άλλων. Ως αποτέλεσμα, αισθάνεσαι καλά με τον εαυτό σου.
Άσκηση: Διχοτόμηση του Ελέγχου
Θα διαβάσετε μία άσκηση που θα σας βοηθήσει να έχετε επίγνωση τι πραγματικά μπορείτε να επηρεάσετε και τι όχι. Ως αποτέλεσμα δεν θα είναι εύκολο να ενδώσετε στην ψευδαίσθηση του ελέγχου.
Η άσκηση στηρίζεται σε μία ιδέα που μας έρχεται από τον στωικό φιλόσοφο Επίκτητο.
Ο Επίκτητος είχε διατυπώσει την εξής μεγάλη αλήθεια: Ότι κάποια πράγματα εξαρτώνται από εμάς και κάποια όχι. Αν βασίσουμε την ευτυχία μας και τα αισθήματά μας σε πράγματα πάνω στα οποία δεν έχουμε κανένα έλεγχο, τότε θα υποφέρουμε αναίτια.
Η άσκηση της διχοτόμησης του ελέγχου έχεις ως εξής.
Βήμα 1ο: Πάρτε ένα σημειωματάριο και σε μία κενή σελίδα φτιάξτε δύο στήλες την μία δίπλα στην άλλη.
Στην κορυφή της μίας στήλης γράψτε με μεγάλα γράμματα την επικεφαλίδα: «ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΜΟΥ».
Στην κορυφή της δεύτερης στήλης γράψτε με μεγάλα γράμματα την επικεφαλίδα: «ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΜΟΥ».
Βήμα 2ο: Στοχαστείτε και σημειώστε ποια από τα πράγματα/καταστάσεις που βιώνετε στην καθημερινότητά σας και επηρεάζουν τον τρόπο που αισθάνεστε, ανήκουν στον έλεγχό σας και ποια δεν ανήκουν. Σημειώστε μέχρι 4-5 πράγματα ή καταστάσεις.
Αφού συμπληρώσετε τις στήλες στοχαστείτε και σημειώστε μήπως αφιερώνετε πολλή ενέργεια σε πράγματα που δεν έχετε τον έλεγχό τους, ενώ παραμελείτε να ασχοληθείτε με πράγματα τα οποία μπορείτε να επηρεάσετε και να τα βελτιώσετε. Με βάση αυτά που θα γράψετε αποφασίστε με ποιον τρόπο συγκεκριμένα θα κάνετε αλλαγές που θα επηρεάσουν την καθημερινότητά σας προς το καλύτερο.
Η άσκηση αυτή λειτουργεί σαν ένας οδηγός που θα σας βοηθήσει να προφυλάξετε την ενέργεια και τον χρόνο σας από καταστάσεις που δεν είναι αποκλειστικά στο χέρι σας η έκβασή τους. Μόλις αρχίσετε να εστιάζετε μόνο στα πράγματα που όντως έχετε έλεγχο, όπως είναι το τι θα κάνετε με το μυαλό σας, τι θα κάνετε με το σώμα σας, και με ποιο κριτήριο κάνετε τις επιλογές σας θα αποκτήσετε πραγματικό έλεγχο της ζωής σας.
Στην πράξη
Όταν προσπαθούμε να ελέγξουμε πράγματα που δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε, αναλωνόμαστε σε μία προσπάθεια ανώφελη που μας κάνει να σκληραίνουμε. Η κατανόηση της διχοτόμησης του ελέγχου είναι κλειδί για να απελευθερωθούμε από τις ψευδαισθήσεις και να αρχίσουμε να παίρνουμε την ζωή μας στα χέρια μας.
Εύχομαι να αρχίσετε να χρησιμοποιήσετε την άσκηση που μοιράστηκα και να της δώσετε χρόνο για να δουλέψει για εσάς. Εργαλεία προσωπικής ανάπτυξης όπως είναι αυτή η άσκηση, υπάρχουν διαθέσιμα. Ανήκει στον έλεγχο του καθενός το αν θα επιλέξει να κάνει κάτι με αυτά.
Αν όσα διάβασες περιγράφουν κάτι σημαντικό για εσένα που σε ενδιαφέρει να διερευνήσεις, μπες στα links που θα βρεις παρακάτω. Θα ανακαλύψεις προτάσεις που θα σε βοηθήσουν να περάσεις από την θεωρία στην πράξη.
Θες να βελτιώσεις τη ζωή σου; Τρόποι για να αναλάβεις δράση:
- Σκέψου Αποτελεσματικά – Online Course: Γίνε ο coach του εαυτού σου και ξεχώρισε!
- Έχεις στρες; Ανακάλυψε το πιο ολοκληρωμένο πρόγραμμα αποφόρτισης από το στρες στην Ελλάδα.
- Πέτυχε τους στόχους σου κάνοντας ατομικές συνεδρίες
- Φρόντισε τον εαυτό σου κάνοντας yoga*.
Η Yoga που είναι το πιο παλιό σύστημα προσωπικής ανάπτυξης που εγώ γνωρίζω. O χαρακτήρας των μαθημάτων που προσφέρω θα σε βοηθήσει όχι μόνο βελτιώσεις την φυσική σου κατάσταση αλλά και να φέρεις επίγνωση προς ποια κατεύθυνση σε ενδιαφέρει να αναπτυχθείς. Μέσα από τα μαθήματα θα καλλιεργήσει ποιότητες που θα σου ανοίξουν τον δρόμο της αυτοβελτίωσης. Οι πρακτικές απευθύνονται τόσο σε αρχάριους όσο και σε έμπειρους μαθητές. Απευθύνονται σε ανθρώπους κάθε ηλικίας που επιθυμούν να προσφέρουν φροντίδα στον εαυτό τους
Διαβάστε/Δείτε/Ακούστε
Podcast: 3 σκέψεις-εμπόδια και πώς θα τις αντικαταστήσεις
Video: Δες 4 τρόπους για να βρίσκεις καλές, δημιουργικές ιδέες
Video: Ο νόμος του Δούναι & Λαβείν
Άρθρο: Πώς να βρεις τον Εαυτό σου
Άσκηση: Μάθε πώς να χρησιμοποιείς το δυναμικό σου
