Ο «χώρος» του Νου και το «όχημα» της Αναπνοής

Μπορεί το σώμα μας να έχει κάποιους περιορισμούς. Μπορεί ο χρόνος που έχουμε στην διάθεσή μας να είναι πολύ συγκεκριμένος. Υπάρχει όμως και εκείνο το κομμάτι του εαυτού μας που αποκαλούμε πνεύμα ή νους που είναι απεριόριστο. Δεν υπάρχουν ορατά όρια στο πόσο μπορείς να διευρύνεις τον νου σου, ούτε χρονικός περιορισμός για το μέχρι πότε μπορείς να καλλιεργείς το πνεύμα σου.

Ο νους λοιπόν, είναι ένα απεριόριστο πεδίο δυνατοτήτων. Αυτό είναι μία αντικειμενική αλήθεια που βρίσκω εξαιρετικά χρήσιμο να την θυμόμαστε, ιδίως τις στιγμές που μπορεί να αισθανόμαστε “λίγοι” ή περιορισμένοι.

Τι είναι αυτό που μπορεί να μας περιορίζει; Κάποιες φορές μας περιορίζουν πραγματικές συνθήκες. Υπάρχουν πράγματα που δεν ανήκουν στο πεδίο ελέγχου μας. Άλλες φορές μας περιορίζουν δικές μας πεποιθήσεις και αφηγήματα που λανθασμένα τα βιώνουμε σαν να είναι απόλυτη πραγματικότητα.

Για να ελευθερωθείς από τον περιορισμό χρειάζεται πρώτ’ απόλα να αναγνωρίσεις τι ακριβώς σε μπλοκάρει τις στιγμές που δεν αισθάνεσαι καλά ή δυσκολεύεσαι να πετύχεις κάποιο στόχο.  Αφού αποκτήσεις επίγνωση του τι σε εμποδίζει, ο τρόπος για να προχωρήσεις μπροστά είναι να δώσεις χώρο. Χώρο για να κατανοήσεις και επεξεργαστείς τις επιλογές σου.

Στο άρθρο αυτό θα σας παρουσιάσω πώς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την αναπνοή σας, σαν εργαλείο για να αποκτάτε πρόσβαση στον απεριόριστο χώρο του νου. Στον χώρο όπου υπάρχουν οι λύσεις και ο οφέλιμος τρόπος σκέψης. Ένας χώρος που κάποιες φορές μας αποκρύπτεται…

 Ο «χώρος» του νου και το «όχημα» της αναπνοής

Σε ένα υψηλότερο επίπεδο, αυτό που αποκαλούμε νους είναι χώρος. Ένας χώρος-πεδίο εκδήλωσης δράσης, μέσα στον οποίο υπάρχει ζωτική ενέργεια ή αλλιώς prana.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο που τον νου μπορούμε να τον «αδειάσουμε», να τον «γεμίσουμε» ή να τον «τακτοποιήσουμε». Οι εκφράσεις που χρησιμοποιούμε δηλώνουν ότι τον νου τον βιώνουμε ως χώρο. Μπορούμε επομένως και να τον εξερευνήσουμε. Να ανακαλύψουμε το εν δυνάμει του. Για να το καταφέρουμε αυτό χρειαζόμαστε να εξασφαλίσουμε καλή πρόσβαση. Τι σημαίνει καλή πρόσβαση; Για να γίνει κατανοητό θα εξηγήσω τι σημαίνει να μην έχεις καλή πρόσβαση μέσα από ένα παράδειγμα. Θυμήσου κάποια φορά που ενώ επιθυμούσες να αισθάνεσαι καλά, παρόλα αυτά έκανες σκέψεις ή επιλογές που γνώριζες ότι δεν θα σε βοηθήσουν. Αυτό συνέβη διότι κάτι σε εμπόδισε να έχεις καλή πρόσβαση στο εν δυνάμει του νου σου και έτσι να επιλέξεις το καλύτερο για εσένα. Συνήθως δεν μας λείπει η γνώση, αλλά η πρόσβαση σε όλα όσα ήδη ξέρουμε και σε όλα όσα μπορούμε να κάνουμε.

Ο ευκολότερος και πιο άμεσα προσβάσιμος τρόπος για να πλοηγήσαι ανεμπόδιστα μέσα στον χώρο του νου, ώστε να μπορείς να λειτουργείς μέσα από τον καλύτερό σου εαυτό, είναι το «όχημα» της αναπνοής. Είναι απλό. Κάνε εξάσκηση όταν αισθάνεσαι μπλοκάρισμα, στρες, άβολα ή όποιον άλλο περιορισμό, να συγκεντρώνεσαι στην αργή εισπνοή και στην αργή εκπνοή για 2-3 λεπτά. Η πρακτική αυτή έχει την δύναμη να σε ηρεμήσει και να κατευνάσει την ένταση στο νευρικό σύστημα και στο σώμα σου. Έτσι ανοίγει η πρόσβαση προς την διαύγεια και την νηφάλεια σκέψη.

Αξίζει να δούμε πώς μας συμβαίνει αυτό. Η σωστή αναπνοή εξισορροπεί την δραστηριότητα του συμπαθητικού και του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος. Συγκεκριμένα κατά την εισπνοή δραστηριοποιείται περισσότερο το συμπαθητικό νευρικό σύστημα που έχει να κάνει με την ενεργητικότητα, τη δράση, την ταχεία απόκριση και την διέγερση. Κατά την εκπνοή δραστηριοποιείται περισσότερο το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα που έχει να κάνει με την χαλάρωση, την θρέψη, την ανανέωση και την ξεκούραση.

Σκεφτείτε τώρα τι συμβαίνει τις στιγμές που χάνουμε την επίγνωσή μας και παρασύρεται το μυαλό από σκέψεις άγχους, στρες και αδυναμίας. Ο ρυθμός της αναπνοής γίνεται γρήγορος και ακανόνιστος, ενώ συνήθως εισπνέουμε περισσότερο απ’ ότι εκπνέουμε. Αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι δραστηριοποιείται περισσότερο το συμπαθητικό από το παρασυμπαθητικό σύστημα και γινόμαστε ένας οργανισμός σε υπερδιέγερση. Η υπερδιέγερση είναι και αυτή ένας από τους περιορισμούς που εμποδίζουν την πρόσβαση στο απεριόριστο δυναμικό μας. Είναι βιασύνη, αυτοματισμός, μπέρδεμα και ξόδεμα ενέργειας.

Γιατί όμως είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τα παραπάνω¨τεχνικά¨ χαρακτηριστικά; Διότι η κατανόηση μας βοηθά να θυμόμαστε να κάνουμε αναγνώριση μίας κατάστασης και να παρεμβαίνουμε διορθωτικά. Η κατανόηση της λειτουργίας της αναπνοής σε βασικό επίπεδο θα σας βοηθήσει την στιγμή που κάτι σας εμποδίζει να σκεφτείτε λογικά, ψύχραιμα και οφέλιμα, να κάνετε παρέμβαση.

Πάντα να θυμάστε ότι ο πιο άμεσος τρόπος που έχετε στην διάθεσή σας 24 ώρες το 24ωρο για να συνδέεστε με τον πιο σοφό, πιο δημιουργικό, πιο χαρούμενό σας εαυτό, είναι η αναπνοή . Είναι πάντα εκεί. Είναι πάντα διαθέσιμη.

Η Yoga ως τρόπος πρόσβασης στο απεριόριστο δυναμικό σου

Η yoga είναι ένας έντονα βιωματικός τρόπος που βοηθά να αντιληφθείς και να θυμηθείς το απεριόριστο εν δυνάμει που έχεις μέσα σου.

Μέσα από την πρακτική θα καλλιεργήσεις την επίγνωση ότι νους και σώμα συνδέονται βαθιά μέσα από τον δίαυλο της αναπνοής. Αυτός είναι ο λόγος που δίνω πάντα ως οδηγία στις τάξεις μου η κίνηση να ακολουθεί τον ρυθμό της αναπνοής, παρόλο που υπάρχει η τάση για το αντίθετο. Η αντίθετη τάση υπάρχει γιατί αυτός είναι ο συνήθης τρόπος που λειτουργούν οι άνθρωποι στην καθημερινότητα και έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται μη ευνοϊκές, περιοριστικές θα έλεγα συνθήκες, τόσο για το σώμα όσο και για τον νου. Μέσω της yoga αυτό μπορείς να το αλλάξεις, να καλλιεργήσεις έναν καλύτερο τρόπο σωματικής και νοητικής λειτουργίας που πρακτικά θα σε ωφελήσει μειώνοντας το στρες, υποστηρίζοντας την καλή εγκεφαλική δραστηριότητα και αλλάζοντας κυριολεκτικά την βιολογία σου ακόμα και σε κυτταρικό επίπεδο.

Ένα καθόλου τυχαίο γεγονός, είναι ότι οι θέσεις στην γιόγκα ονομάζονται στα σανσκριτικά asana. “Αs” σημαίνει κάθισμα. “Ana” σημαίνει αναπνοή. Asana είναι η πράξη του να κάθεσαι, να παραμένεις, με επίγνωση της αναπνοής σου. Η λέξη χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να περιγράψει μόνο το κάθισμα κατά την διάρκεια του διαλογισμού. Στην συνέχεια εξελίχθηκε για  να περιγράψει την κίνηση με αναπνοή και επίγνωση.

Οποιαδήποτε yoga asana γίνεται με αυτό τον τρόπο, αναπνέοντας με επίγνωση δηλαδή, ενισχύει την prana ή αλλιώς την ζωτική ενέργεια. Η prana διαπερνά τα πάντα. Υπάρχει τόσο στο φυσικό σώμα όσο και στον νου από την στιγμή της σύλληψής μας έως και την τελευταία μας αναπνοή. Την στιγμή που μαθαίνεις να την διαχειρίζεσαι σωστά αποκτάς πρόσβαση στο απεριόριστο δυναμικό σου. Γίνεσαι ένας άνθρωπος που κατέχει την δεξιότητα να ξεπερνάει εμπόδια διατηρώντας σε καλή κατάσταση το σώμα, τον νου και την ψυχολογία του.

Στην πράξη

Η πρόταση είναι να βάλουμε στην καθημερινότητά μας πρακτικές που έχουν την δύναμη να μας βοηθούν να θυμόμαστε ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε διάφορους περιορισμούς και μπλοκαρίσματα που κατά διαστήματα βιώνουμε.

Αναγνωρίστε ποιο είναι το εμπόδιο, και χρησιμοποιήστε την αναπνοή σας για να αποκτάτε πρόσβαση σε εκείνο τον νοητικό χώρο από τον οποίο παράγονται οι ποιότητες του χαρακτήρα σας, που μπορούν να παράγουν καλύτερες συνθήκες τόσο για τον εαυτό σας, όσο και για τον κόσμο γύρω σας.

Η ποιότητα της καθημερινότητάς σας θα βελτιώθεί με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους υιοθετόντας απλές συνήθειες όπως:

• Ξεκινήστε να ρωτάτε τον εαυτό σας “πώς αναπνέω όταν πιέζομαι”. “Πώς αναπνέω όταν πονάω;”.  “Πώς αναπνέω όταν δουλεύω;” “Πώς αναπνέω όταν στεναχωριέμαι;”. “Πώς αναπνέω μέσα σε αυτή την κατάσταση;” κτλ.
  Με επίγνωση την στιγμή που τσεκάρεις τον εαυτό σου, πάρε πίσω τους ώμους, ίσιωσε την πλάτη σου και ανάπνευσε. Ίση εισπνοή, με ίση εκπνοή. Παρατηρήστε πώς μέσα σε κάθε διαφορετική κατάσταση μπορείτε να αισθανθείτε την ζωτική σας ενέργεια να ενισχύεται εφόσον χρησιμοποιήσετε την αναπνοή σας με επίγνωση. Παρατηρήστε πώς η ενέργεια που ρέει ευκολότερα εξαιτίας της συνειδητής αναπνοής θα φέρει περισσότερη διαύγεια στον νου, περισσότερη αναζωογόνηση στο σώμα και καλύτερη διάθεση στην ψυχή.
  Αυτή η απλή πρακτική θα κάνει μεγάλη θετική διαφορά στον τρόπο που ζείτε.

• Αν θέλετε να προχωρήσετε ένα βήμα περισσότερο σας προτείνω επίσης να ορίσετε στιγμές μέσα στην ημέρα σας για κίνηση με επίγνωση. Σαν παράδειγμα μπορείτε να κάνετε περίπατο και η κάθε σας κίνηση να ακολουθεί τον ρυθμό της πλήρους και φυσικής αναπνοής σας. Εισπνοή – δεξί πόδι μπροστά. Εκπνοή – αριστερό πόδι μπροστά. Ίση διάρκεια μεταξύ εισπνοής/εκπνοής και συγχρονισμός της κίνησης. Παρατηρήστε τι αλλάζει και πόσο καλύτερα θα αισθάνεστε.
• Εντάξτε στο πρόγραμμά σας κάποια από τις 4 αναπνευστικές τεχνικές που παρουσιάζω εδώ. Μπορείτε να τις εφαρμόσετε στην καθημερινότητά σας είτε στην πρωινή σας ρουτίνα, είτε στην βραδινή, ή ακόμα κατά την διάρκεια της ημέρας αν αισθανθείτε την ανάγκη να κατευνάσετε την ένταση.

Φυσικά υπάρχει πάντα χώρος και για εσάς στα μαθήματα yoga που προσφέρω κάθε εβδομάδα. Μπορείτε να δείτε το πρόγραμμα εδώ. Η πρακτική μας στη yoga είναι εκείνη η στιγμή που μέσα από την ενεργή συμμετοχή μας κατανοούμε πώς δουλεύουμε ως σώμα και ως πνεύμα. Είναι η στιγμή που είμαστε επίγνωση και σύνδεση. Η στιγμή που αφυπνίζουμε το μέγιστο δυναμικό μας.

________________________________________________